Autor: kancelaria

Komisja Europejska ogłosiła wczoraj pakiet Omnibus mający uprościć m.in. sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju. Propozycja zmniejszenia liczby zobowiązanych podmiotów oraz zakresu raportowania musi jeszcze przejść przez Parlament Europejski, Radę Europejską i zostać zaimplementowana w polskim porządku prawnym. 

Chociaż około 4000 podmiotów w Polsce pod koniec 2024 roku dowiedziało się, że zgodnie ze znowelizowaną Ustawą o Rachunkowości muszą opracować sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju (która nie dość, że miała być częścią sprawozdania z działalności zarządu, to jeszcze musiała zostać poddana obowiązkowemu audytowi), to już szykowane są dla nich kolejne zmiany. 

Po opublikowaniu przez prof. Mario Draghiego w 2024 r. raportu dotyczącego konkurencyjności Europy oraz w wyniku nacisków przedsiębiorców Komisja Europejska opracowała propozycję deregulacji – zmian m.in. w dyrektywie CSRD, CSDDD oraz rozporządzeniu o tzw. taksonomii, którą wczoraj ogłosiła.  

 

Czego dotyczą postulaty zmian? 

CSRD – tj. raportowanie zagadnień zrównoważonego rozwoju 

• Odłożenie o 2 lata obowiązku sprawozdawczości dla firm z tzw. „drugiej fali” tj. zobowiązanych do raportowania od roku finansowego 2025 r. 

• Ograniczenie liczby firm podlegających pod obowiązki sprawozdawcze o 80% – tylko firmy zatrudniające powyżej ponad 1000 pracowników i mające równocześnie obrót powyżej 50 mln EUR lub sumę bilansową powyżej 25 mln EUR. 

• Pozostawienie audytu raportów na poziomie „limited assurance”. 

• Uproszczenie i zmniejszenie liczby standardów raportowania ESRS: 

• • usunięcie tych uznanych za najmniej ważne dla ogólnej sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju,  

• • nadanie priorytetu punktom danych ilościowych nad tekstem narracyjnym oraz  

• • dalsze rozróżnienie obowiązkowych i dobrowolnych punktów danych, 

• Rezygnacja ze standardów sektorowych. 

 

Rozporządzenie 2020/852 o tzw. taksonomii 

• Odroczenie obowiązków wraz z odroczeniem CSRD. 

• Raportowanie tylko dla bardzo dużych podmiotów – spójnie z CSRD i CSDDD. 

 

CSDDD – tj. przede wszystkim wdrożenie procedur należytej staranności 

• Dotyczy tylko dostawców bezpośrednich (tier 1). 

• Rewizja co 5 lat (zamiast co rok). 

• Złagodzenie kar – proporcjonalne, a nie wyliczane na podstawie obrotów przedsiębiorstwa. 

 

CBAM 

• Wyłączenie 90% podmiotów z obowiązku sprawozdawczości (pozostanie przy 99% emisji objętych obowiązkiem). 

• Dobrowolny system certyfikacji. 

Oprócz ww. zmian zaproponowano także Clean Industrial Deal, który ma na celu wspieranie dekarbonizacji europejskiego przemysłu poprzez obniżenie kosztów energii, tworzenie miejsc pracy i promowanie zrównoważonej produkcji, a w ramach niego Affordable Energy Action Plan (AEAP), który ma na celu obniżenie kosztów energii dla przemysłu i gospodarstw domowych poprzez przyspieszenie wdrażania czystej energii i poprawę efektywności energetycznej. Oba plany mają na celu zwiększenie konkurencyjności europejskiego przemysłu oraz zapewnienie zrównoważonego rozwoju gospodarczego. 

 

Jaki to będzie miało wpływ na przedsiębiorstwa w Polsce? Możliwe scenariusze są dwa 

1. O ile propozycje zostaną zaimplementowane w 2025 do polskiego porządku prawnego, liczba przedsiębiorstw z drugiej fali (raportującej za 2025 rok) diametralnie się zmniejszy. Oznacza to, że przedsiębiorstwa te nie będą jednak w większości musiały przygotowywać sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.
   Jak rozumiemy propozycję Komisji Europejskiej – w pierwszej kolejności proponowane jest odroczenie obowiązków dla firm z drugiej fali, a następnie wypracowanie zmienionego, zawężonego zakresu podmiotowego regulacji.  
2. W przeciwnym razie w mocy zostaje Ustawa o Rachunkowości i obowiązkowa m.in. analiza podwójnej istotności, opracowanie ujawnień taksonomicznych, treści sprawozdawczości ESG dla ok. 3,5 tysiąca podmiotów w Polsce – a te działania trwają zazwyczaj około kilka miesięcy. 

 

Rekomendacja ALTO 

Wiele firm wdraża działania związane z ESG i raportuje je od wielu lat, widząc długofalowe korzyści wynikające z zaangażowania w zrównoważony rozwój. Analiza podwójnej istotności stanowi niezwykle skuteczne narzędzie do badania swojego biznesu, przede wszystkim identyfikacji ryzyk i szans związanych oraz niezwiązanych z ESG, które mają wpływ na wynik finansowy przedsiębiorstwa. 

 

Do zaimplementowania propozycji KE i faktycznej deregulacji jeszcze długa prawna droga – obecnie jesteśmy jedynie na etapie publikacji samej propozycji.

Dlatego mimo wszystko zachęcamy przedsiębiorstwa do nieustawania w działaniach zmierzających ku zrównoważonemu rozwojowi i podjęcia takich kroków, jak chociażby: 

• przeprowadzenie analizy swojego łańcucha wartości, wpływów, ryzyk i szans,  

• kalkulacja śladu węglowego, 

• dekarbonizacja, w tym przygotowanie jej planu. 

Są to działania zawsze przynoszące wartość – pozwalają lepiej zarządzać przedsiębiorstwem i szukać optymalizacji w zużyciu zasobów, co ma wpływ na jego wynik biznesowy.  

Przełom 2024 i 2025 r. przyniósł wiele nowych informacji w obszarze MDR. Aby ich nie przegapić, przygotowaliśmy podsumowanie najważniejszych z nich:

LEASING NIE JEST SCHEMATEM PODATKOWYM

MF potwierdziło w interpretacji ogólnej (link), że umowy leasingu co do zasady nie powinny być traktowane jako schematy podatkowe.

Wskazano, że jeśli umowa leasingu ma cechy typowej umowy powszechnie stosowanej w obrocie (np. standardowe są: wysokość opłaty czy okres, na jaki została zawarta), to generalnie nie spełnia ona kryterium głównej korzyści, a zatem nie wymaga raportowania.

Wydanie tego rozstrzygnięcia powinno też oznaczać, że także podatnicy powinni mieć możliwość składania w swoich sprawach wniosków o interpretację przepisów dot. MDR. Skoro MF może wydać interpretację ogólną w tym temacie, to DKIS może wydać interpretację indywidualną (podstawa prawna jest dokładnie taka sama).

PLANOWANE ZMIANY W OBOWIĄZKACH RAPORTOWANIA MDR

W wykazie prac Rady Ministrów zostały opublikowane założenia do projektu nowelizacji Ordynacji podatkowej (link). W dużej części koncentrują się wokół MDR i przewidują ograniczenie obowiązków raportowych, tj. zakłada się:

• zwolnienie doradców podatkowych, radców prawnych, adwokatów i rzeczników patentowych z obowiązku raportowania schematów podatkowych do Szefa KAS,
• uchylenie obowiązku nadawania przez Szefa KAS Numeru Schematu Podatkowego (NSP) w sytuacji, gdy informacja o schemacie podatkowym przekazana do Szefa KAS zawiera już NSP,
• likwidacje obowiązku składania MDR-2 oraz ograniczenie obowiązku składania MDR-3 tylko do jednego razu w roku,
• umożliwienie podpisywania MDR-3 przez pełnomocnika,
• obniżenie maksymalnych sankcji KKS związanych z niedopełnieniem obowiązków MDR,
• umożliwienie Ministerstwu Finansów wydawania rozporządzeń zwalniających konkretne transakcje z obowiązku ich raportowania.

CEL ZMIAN

Wydaje się, że opublikowane założenia nowelizacji mają na celu doprowadzenie do zapowiadanych medialnie przez MF planów ograniczenia obowiązków raportowania MDR o 70%.

Jak tylko pojawi się konkretny projekt nowelizacji, będziemy Państwa informowali na bieżąco o tym, w jakiej formie plany te będą wprowadzane.

Jeśli zaś są Państwo zainteresowani dyskusją na temat poruszonych w alercie zagadnień – prosimy o kontakt! Chętnie rozwiejemy wątpliwości i wytłumaczymy, jak zmiany przekładają się na Państwa sytuację.

 

Źródła:

• https://www.gov.pl/web/finanse/interpretacja-ogolna-nr-dts5809242024-ministra-finansow-z-dnia-24-grudnia-2024-r-w-sprawie-kwalifikacji-umow-leasingu-operacyjnego-na-gruncie-przepisow-o-schematach-podatkowych
• https://www.gov.pl/web/premier/projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy–ordynacja-podatkowa-oraz-niektorych-innych-ustaw3