Kategoria: Bez kategorii

Wraz z rozpoczęciem nowego roku weszły w życie zmiany w obszarze podatku dochodowego od osób fizycznych i ubezpieczeń społecznych, które są istotne z punktu widzenia płatnika, pracownika jak i przedsiębiorcy. W dużym stopniu na ilość tych zmian ma wpływ dwukrotne podwyższenie wynagrodzenia minimalnego w 2024 roku a także podniesienie prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia na ten rok.

Oprócz konsekwencji związanych ze wzrostem wynagrodzeń, 2024 rok przyniósł także parę innych, niezależnych zmian w obszarze PIT i ZUS.

Co więcej, te zmiany nie muszą być ostatnimi jakie ustawodawca przewidział na ten rok. Opierając się na informacjach dochodzących z rządu, można spodziewać się kolejnych zmian w tym obszarze. A część z nich może nadejść wkrótce i na nowo zdefiniować rzeczywistość adresatów tych zmian.

Na wstępie tego artykułu skupiamy się na konsekwencjach dla poszczególnych grup wynikających ze wzrostu wynagrodzeń w 2024, a następnie omawiamy naszym zdaniem najważniejsze zmiany w PIT i ZUS w 2024 roku, które są już pewne oraz te które mogą zostać zdefiniowane jeszcze w tym roku.

Podwyższenie płacy minimalnej i jej konsekwencje

Od 1 stycznia do 30 czerwca wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę wynosi 4 242 zł brutto. Od 1 lipca do 31 grudnia minimalne wynagrodzenie za pracę ponownie wzrośnie i będzie wynosić 4 300 zł brutto.

Oprócz tego, wzrosła także minimalna stawka wynagrodzenia za godzinę wykonywania zlecenia lub świadczenia usług, która od 1 stycznia do 30 czerwca wynosić będzie 27,7 zł brutto, a od 1 lipca do 31 grudnia 28,1 zł brutto.

• Dla przedsiębiorców

W przypadku przedsiębiorców rozliczających się z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych na preferencyjnych warunkach, wyższe minimalne wynagrodzenie w pierwszej kolejności rzutuje na wzrost ich składek na ubezpieczenia społeczne. Należności do ZUS płacone przez przedsiębiorców przez 24 miesiące od podstawy wymiaru w wysokości 30% pensji minimalnej wyniosą tym samym w pierwszym półroczu 2024 roku 401,9 zł, i 408,14 zł w drugim półroczu.

Część przedsiębiorców, których charakter ich działalności będzie miał z początku niewielki wymiar może uniknąć obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. Zapewnia taką możliwość prowadzenie działalności nierejestrowanej.

Zgodnie z przepisami, podatnik nie musi rejestrować swojej działalności, jeśli miesięcznie osiąga z niej przychody niższe niż 75% minimalnego wynagrodzenia. Jeszcze przed 1 lipca 2023 roku przedsiębiorca mógł prowadzić działalność nierejestrowaną jeśli uzyskany przychód w okresie miesiąca nie przekroczył 50% minimalnego wynagrodzenia. Od 1 lipca 2023 roku limit ten został podniesiony do 75% minimalnego wynagrodzenia. Z uwagi na dwukrotną podwyżkę minimalnego wynagrodzenia w 2024 roku, limit ten w wartościach bezwzględnych zmieni się w bieżącym roku dwa razy i wyniesie odpowiednio 3 181,15 zł w pierwszym półroczu i 3 225 zł w drugim półroczu.

Na marginesie warto także zaznaczyć, że podatnik z przychodów uzyskanych z działalności nierejestrowanej rozlicza się dopiero wraz ze złożeniem zeznania podatkowego.

• Dla pracowników

Wzrost minimalnego wynagrodzenia w 2024 roku, oprócz wyższego wynagrodzenia dla pracowników je otrzymujących ma także przełożenie na pracowników, którzy zarabiają powyżej minimalnej krajowej.

Przykładowo, wzrost minimalnego wynagrodzenia ma bezpośredni wpływ na wysokość świadczeń pracowników, których mogą dochodzić w wyniku naruszeń praw pracowniczych. Tym samym, maksymalna wysokość odprawy pieniężnej z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika, która nie może przekroczyć 15 krotności minimalnego wynagrodzenia, od stycznia do czerwca wyniesie 63 630 zł, a od lipca do grudnia – 64 500 zł.

Dodatkowo pracownik, który doznał mobbingu lub w wyniku takich działań rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę (czyli 4 242 zł w pierwszym półroczu 2024 roku lub 4 300 zł w drugim półroczu tego roku).

Oprócz tego, wysokość minimalnego wynagrodzenia ma także wpływ na dodatek za pracę w porze nocnej, który oblicza się poprzez ustalenie stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę. Stanowi ją iloraz minimalnego wynagrodzenia miesięcznego oraz liczby godzin wynikających z wymiaru czasu pracy pracownika w danym miesiącu. Dodatek za pracę w porze nocnej to 20% obliczonej stawki godzinowej.

Wzrost średniego wynagrodzenia i jego konsekwencje

• Dla pracowników i przedsiębiorców

Prognozowane średnie wynagrodzenie na 2024 rok wynosi 7 824 zł i ma bezpośredni wpływ na obowiązki składkowe pracowników i przedsiębiorców.

Wraz z jego wzrostem w 2024 roku, Resort Pracy zaktualizował kwotę ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w 2024 roku, która wyniesie 234 720 zł (30-krotność średniego wynagrodzenia).

Oznacza to, że jeśli pracownik osiągnie taki przychód w ciągu roku, to po przekroczeniu tego limitu składki emerytalna i rentowa przestają być dla niego naliczane i odprowadzane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Przy ustaleniu czy nastąpiło przekroczenie rocznej kwoty podstawy wymiaru składek, uwzględnia się podstawę wymiaru składek ze wszystkich tytułów ubezpieczeniowych, np. umowy o pracę czy umowy zlecenia. Należy pamiętać także, że ubezpieczony jest zobowiązany zawiadomić wszystkich płatników o przekroczeniu kwoty rocznej podstawy wymiaru składek, gdy jest zatrudniony w kilku zakładach pracy. Jeśli przekazana informacja będzie błędna, ubezpieczony odpowie za nieopłacenie należnych składek.

Oprócz powyższego, przeciętne wynagrodzenie ma także wpływ na rozpoznanie podstawy do obliczenia składek na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorców.

I tak, najniższa podstawa ustalenia składek społecznych dla przedsiębiorców wynosi obecnie 4 694,4 zł (60% przeciętnego wynagrodzenia).

W przypadku przedsiębiorców rozliczających się z fiskusem ryczałtem, wzrost przeciętnego wynagrodzenia w ostatnim kwartale
2023 roku wpłynie także na podwyższenie odprowadzanej składki zdrowotnej.

Wynika to z faktu, że składka zdrowotna na ryczałcie wynosi 9% od kwoty:

• 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia przy rocznych przychodach nieprzekraczających 60 tys. zł ł, – 419, 46 zł,
• 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia przy rocznych przychodach od 60 tys. zł do 300 tys. zł – – 699, 11 zł,
• 180 proc. przeciętnego wynagrodzenia przy rocznych przychodach powyżej 300 tys. zł – 1258, 39 zł.

Inne zmiany, niepowiązane ze wzrostem wynagrodzeń

Oprócz powyższych zmian związanych bezpośrednio ze wzrostem wynagrodzeń, wraz z nowym rokiem weszły w życie także inne, istotne modyfikacje, o których należy pamiętać.

Zmiana zasad opodatkowania zysków z funduszy kapitałowych

Od tego roku inwestorzy będą mogli kompensować zyski i straty z inwestycji ale płatnik już nie wyręczy inwestora. Obecnie, płatnik będzie zobowiązany wysłać takiemu inwestorowi jedynie informację PIT-8C, na podstawie której inwestor będzie musiał wykazać dochód (przychód minus koszty) w swoim zeznaniu rocznym PIT-38 i odprowadzić podatek (który nadal wynosi 19 %).

Jest to o tyle korzystna zmiana, że do tej pory zyski z udziałów w funduszach kapitałowych były opodatkowane 19-proc zryczałtowanym PIT, który rozliczał płatnik w imieniu inwestora. Było to wygodne dla inwestorów ale zabierało możliwość kompensacji strat poniesionych z udziałów w innych funduszach. Dochodziło wtedy do sytuacji, w których podatnik z tytułu udziału w jednym z funduszy uzyskiwał zysk i był zobligowany do zapłaty podatku a nie mógł rozliczyć straty poniesionej w innym funduszu. Obecne rozwiązanie ustawodawcy należy uznać za krok w dobrym kierunku.

“Twój e-PIT” na wsparcie przedsiębiorcom rozliczających się z podatku

Od tego roku skarbówka wstępnie przygotuje i udostępni przedsiębiorcom zeznania podatkowe za rok 2023. Już 15 lutego 2024 r. Krajowa Administracja Skarbowa, w ramach usługi “Twój e-PIT” powinna udostępnić wstępne zeznania za 2023 r. wszystkim podatnikom PIT, w tym przedsiębiorcom prowadzącym działalność gospodarczą rozliczających się:

• na zasadach ogólnych,
• według liniowej stawki 19 proc. PIT,
• ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych oraz
• prowadzącym działy specjalne produkcji rolnej.

Przedsiębiorcy będą musieli niestety samodzielnie uzupełnić niektóre rubryki. Co istotne, nie będzie miała zastosowania tutaj zasada, że niezłożone zeznania zostaną automatycznie przesłane do fiskusa 30 kwietnia 2024 roku.

Zmniejszenie limitu zwolnienia w PIT na świadczenia z ZFŚS

Od tego roku uległ także zmniejszeniu limit świadczeń wypłaconych pracownikom z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, które są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Wysokość tego limitu wróciła do czasów sprzed pandemii i obecnie wynosi 1 000 zł.

Dopłaty do wypoczynku dzieci pracowników z mniejszym limitem

To informacja ważna przede wszystkim dla pracodawców finansujących z innych źródeł (np. ze środków obrotowych) niż ZFŚS dopłaty do wypoczynku dzieci i młodzieży do lat 18 zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonych z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuńczych, oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu.

Od 1 stycznia zwolnienie tych dopłat z opodatkowania wróciło z 3000zł do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 2000 zł.

Możliwe dodatkowe zmiany w 2024 roku

Na moment pisania tego artykułu, oprócz powyższych, omówionych modyfikacji zasad rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych i ustalania wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zainteresowani powinni śledzić przebieg prac nad następującymi projektami (które będą miały wpływ na rozliczenia pracowników w firmach jak i funkcjonowanie przedsiębiorców):

• podwyżka kwoty wolnej od podatku,
• propozycja powrotu do obowiązujących wcześniej zasad rozliczania składki zdrowotnej
• kasowej metodzie rozliczania ZUS przedsiębiorców,
• wakacjach od ZUS dla przedsiębiorców

Na poziomie unijnym z kolei, w tym roku może zostać przyjęta Dyrektywa w sprawie poprawy warunków pracy za pośrednictwem platform internetowych.

Akt ten w swym zamierzeniu ma dotyczyć tylko tego rodzaju pracowników ale wprowadzone przez nią zasady prawidłowego określania statusu zatrudnienia i wprowadzenie domniemania prawnego odnośnie stosunku pracy, może mieć także pośredni wpływ na przedsiębiorców realizujących usługi w ramach umów B2B i powrót do tzw. koncepcji testu przedsiębiorcy w nowej formie.

Każdy uczestnik pracowniczych planów kapitałowych może uzyskać zwrot wpłaconych pieniędzy przed uzyskaniem 60. roku życia. Od zwrotu trzeba jednak zapłacić PIT. 18. stycznia zapadł wyrok NSA, w którego efekcie podatek będzie dużo niższy niż chciał fiskus, a w niektórych sytuacjach w ogóle może go nie być. Temat dla Buisness Insider komentuje Karolina Mazurkiewicz-Grzybowska, Senior Manager & Tax Advisor.

— To ważny wyrok dla uczestników PPK, którzy chcą uzyskać zwrot z PPK przed ukończeniem 60 roku życia. Praktyczny wymiar wyroku NSA jest taki, że podatek, jaki pobierze TFI zwracający pieniądze uczestnikowi PPK, będzie niższy a w pewnych przypadkach może w ogóle nie wystąpić. Wykładnia NSA prowadzi bowiem do tego, że uczestnik będzie mógł uwzględnić wyższe koszty (tutaj: wartość wszystkich wpłat dokonanych na rachunek PPK uczestnika, czyli wpłaty sfinansowane ze środków pracownika, jego pracodawcy oraz z Funduszu Pracy), a w rezultacie jego dochód do opodatkowania będzie niższy – wyjaśnia.

Ekspertka tłumaczy, że efektywnie podatek trzeba będzie zapłacić od wypracowanego zysku. W momencie wycofania środków (zwrotu) wartość jednostek funduszy inwestycyjnych może być bowiem wyższa niż w momencie ich zakupu (po dokonaniu wpłaty na PPK). Od tej wartości trzeba będzie więc zapłacić podatek.

— Natomiast jeśli w momencie wycofania środków przez uczestnika PPK (przed ukończeniem 60 roku życia) ich wartość będzie niższa od wartości, po której jednostki uczestnictwa były nabywane, to wówczas podatek w ogóle nie wystąpi – stwierdza Karolina Mazurkiewicz-Grzybowska.

Koszty zakwaterowania przy oddelegowaniach

9. stycznia bieżącego roku Naczelny Sąd Administracyjny po raz kolejny potwierdził prezentowane już wcześniej stanowisko, stwierdzając, że zapewnienie delegowanemu pracownikowi przez pracodawcę zakwaterowania, nie powoduje powstania po stronie zatrudnionego przychodu, który byłby opodatkowany PIT.

Spółka w analizowanej sprawie oferowała swoje usługi specjalistyczne w zakresie remontu i konserwacji linii produkcyjnych za granicą, w głównej mierze na terenie Unii Europejskiej. Wiązało się to z licznymi podróżami pracowników do ośrodków oddalonych od ich miejsca zamieszkania o kilkaset lub kilka tysięcy kilometrów. W związku z tym, pracodawca zapewniał swoim pracownikom bezpłatnie zakwaterowanie lub też pokrywał koszty związane z ich zakwaterowaniem w miejscu i na warunkach wybranych przez Spółkę.

Spór między Spółką a Dyrektorem Krajowej Informacji Skarbowej oraz Wojewódzkim Sądem Administracyjnym powstał w głównej mierze na tle, czy zapewnienie pracownikom bezpłatnego zakwaterowania związanego z oddelegowaniem stanowi dla tego pracownika przychód opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Orzeczenie NSA przyznające rację Spółce jest wynikiem wniesienia przez nią skargi kasacyjnej od wcześniejszego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, który w wyroku zgodził się z zajętym stanowiskiem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej i uznał, że zapewnienie pracownikowi zakwaterowania leży w jego interesie i tym samym po jego stronie powstaje przychód, a pracodawca jest zobligowany do uwzględnienia go przy wyliczaniu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

NSA nie zgodził się z tym stanowiskiem i korzystając z wypracowanych wcześniej przez Trybunał Konstytucyjny wytycznych w sprawie nieodpłatnych świadczeń uznał, że zapewnienie pracownikom zakwaterowania podczas oddelegowania leży w interesie pracodawcy. To on uzyskuje korzyść w postaci realizacji kontraktu, co nie byłoby przecież możliwe bez oddelegowanych pracowników.

Nie mniej ważne było także odniesienie się przez NSA do prawa europejskiego. Dyrektywa dotycząca delegowania pracowników do świadczenia usług wylicza, że do wynagrodzenia tych pracowników nie wlicza się zwrotu wydatków takich jak koszty podróży, wyżywienia i zakwaterowania.

Zaprezentowane wyżej stanowisko NSA jest kolejnym, po analogicznych orzeczeniach sierpniowych z 2023 roku, pozwalającym sądzić, że mamy do czynienia już z trwałą linią orzeczniczą NSA w tym przedmiocie.

Podróż służbowa pracowników zdalnych

W przypadku innej grupy pracowników, wykonujących swoją pracę głównie zdalnie, warto przyjrzeć się także wydanej niedawno przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej interpretacji indywidualnej, w której stwierdził on, że podróż takiego pracownika do biura, w przypadku jego wezwania przez pracodawcę należy uznać za podróż służbową.

W analizowanym przypadku Spółka z o.o. działała w branży informatycznej i zatrudniała pracowników mieszkających w różnych rejonach Polski, którzy wykonywali swoje obowiązki zdalnie. Miejscem wykonywania pracy wpisanym w umowie było województwo, w którym dany pracownik mieszkał. Przy realizacji obowiązków służbowych tych pracowników czasami potrzebna była ich obecność w biurze i w związku z tym Spółka chciała potwierdzić swoje rozumowanie, że w takim przypadku ma do czynienia z podróżą służbową tych pracowników. Fiskus nie miał nic przeciwko.

Miłą dla pracodawców i pracowników konsekwencją uznania, że należy uznać taką podróż jako podróż służbową, jest możliwość zwolnienia z podatku PIT kosztów takiej podróży na podstawie art. 21 1 pkt 16 lit. a) ustawy o PIT.

Przy korzystaniu ze zwolnień, zainteresowane podmioty powinny jednak pamiętać o limitach tych zwolnień określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy z 29 stycznia 2013 r. (tj DzU z 2023 r., poz. 2190).

Czy powyższe kwestie dotyczą Twojej organizacji? Potrzebujesz pomocy w uregulowaniu pracy zdalnej lub w rozliczeniach pracowników mobilnych? Skontaktuj się z nami!