Fundacje rodzinne – księgowość
Fundacje rodzinne stają się coraz popularniejszym narzędziem zarządzania majątkiem rodzinnym w Polsce. Choć ich zalety są szeroko omawiane, aspekt rachunkowości często bywa niedoceniany – a to właśnie prawidłowo prowadzona księgowość stanowi fundament skutecznego funkcjonowania i możliwości korzystania z przewidzianych preferencji.
Czym jest fundacja rodzinna i jakie ma obowiązki?
Fundacja rodzinna jest podmiotem regulowanym przez Ustawę z dnia 26 stycznia 2023 roku o fundacji rodzinnej. Jako osoba prawna podlega pod przepisy o rachunkowości. Oznacza to, że jest zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych, dokonywania rozliczeń podatkowych oraz przygotowania sprawozdania finansowego.
Do fundacji rodzinnej wnoszony jest wyodrębniony majątek. Mogą to być między innymi nieruchomości, ruchomości, udziały i akcje – zarówno w spółkach notowanych, jak i nienotowanych na giełdzie papierów wartościowych – a także inne instrumenty finansowe, środki pieniężne, itd. Majątek ten podlega odpowiedniemu ujęciu oraz wycenie według ustawowo określonych kryteriów.
Fundacja rodzinna podlega również określonym przepisom podatkowym CIT w odniesieniu do fazy funkcjonowania oraz jej likwidacji. Beneficjenci podlegają przepisom PIT, w zależności od tego, do której grupy podatkowej należą. W zależności od prowadzonej działalności fundacja rodzinna może podlegać również pod podatek VAT.
Trzeba pamiętać też o określonych obowiązkach związanych z utrzymywaniem fundacji rodzinnych i koniecznością prowadzenia ksiąg rachunkowych w trybie bieżącym. Jest to o tyle istotne, że fundacje rodzinne, poza badaniem sprawozdania finansowego, podlegają również dodatkowym audytom raz na 4 lata, wykonywanym przez zespół złożony z biegłego rewidenta, doradcy podatkowego oraz radcy prawnego. W toku tego audytu niezbędne jest przedstawienie odpowiednich informacji finansowych fundacji rodzinnej uprawniających do zastosowania określonych preferencji podatkowych.
Pod kątem prawno-podatkowym fundacja rodzinna posiada szereg zalet:
- Gromadzi i chroni majątek przed rozdrobnieniem oraz pozwala kontynuować biznes w dłuższej perspektywie czasu
- Zapewnia profesjonalne zarządzanie firmą i majątkiem rodzinnym
- Jest elastyczną formą dystrybucji majątku do członków rodziny i innych beneficjentów
- Jest stosunkowo tania w założeniu i utrzymaniu (szczególnie w porównaniu do rozwiązań zagranicznych)
- Pozwala na uzyskanie dostępu do zakładanych korzyści podatkowych.
Nie dziwi więc, że coraz więcej firm decyduje się na skorzystanie z tej formy zabezpieczenia biznesu na przyszłość. Warto jednak pójść o krok dalej i zadbać również o aspekt rachunkowy czy podatkowy, aby uniknąć przykrych niespodzianek w przyszłości, a jednocześnie wykorzystać tę instytucję maksymalnie efektywnie.
Masz pytania?
Dlaczego warto powierzyć księgowość fundacji rodzinnej profesjonalistom?
Zarówno w bieżącej księgowości, jak i w raportowaniu kompleksową obsługę księgową fundacji mogą zapewnić eksperci ALTO. Oferujemy pełne wsparcie obejmujące prowadzenie księgowości zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości oraz przygotowanie wszystkich wymaganych sprawozdań.
Fundacje rodzinne zakładane są w celu profesjonalnego zarządzania majątkiem rodzinnym. Stąd też posiadanie niezależnego biura rachunkowego pozwoli na wyodrębnienie finansów tego podmiotu z bieżącej struktury organizacyjnej. Ponadto profesjonalne biuro rachunkowe umożliwi odpowiednią ewidencję nawet bardzo złożonych transakcji gospodarczych.
Bieżące i poprawne ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych w księgach fundacji rodzinnej oraz doświadczenie naszych ekspertów we współpracy z biegłymi rewidentami, doradcami podatkowymi i radcami prawnymi pozwoli na płynne przejście kontroli i audytów, dzięki czemu organy fundacji będą mogły się skupić na zarządzaniu majątkiem.
Korzyści z profesjonalnej obsługi księgowej fundacji
Powierzenie księgowości wyspecjalizowanym doradcom niesie szereg korzyści:
- Zapewnia zgodność z przepisami ustawy o rachunkowości i wymogami dla tego specyficznego podmiotu
- Zapewnia prawidłową wycenę i ewidencję różnorodnych aktywów wchodzących w skład majątku
- Umożliwia bieżące monitorowanie świadczeń wypłacanych beneficjentom i ich dokumentację
- Zabezpiecza przed błędami mogącymi wpłynąć na działalność
- Pozwala fundatorom i zarządowi skupić się na strategicznych aspektach zarządzania
- Ułatwia przejście obowiązkowych audytów przeprowadzanych co 4 lata
- Zapewnia profesjonalne prowadzenie ksiąg zgodnie z wymogami pełnej rachunkowości
Jak wyglądają obowiązki rachunkowe fundacji rodzinnej
Nie ma tu uproszczeń – podmiot ten ma obowiązek stosowania pełnej rachunkowości, niezależnie od skali działalności czy wartości zgromadzonego majątku. Fundacja rodzinna ma obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych, a polityka rachunkowości powinna uwzględniać specyfikę działalności oraz charakter zgromadzonych aktywów. Wymaga to odpowiedniego dostosowania planu kont oraz procedur księgowych do specyficznych potrzeb tego typu podmiotu.
Księgi rachunkowe są jednocześnie księgami podatkowymi, co oznacza bezpośredni wpływ prawidłowości zapisów na rozliczenia z urzędem skarbowym.
Wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości oraz przestrzeganie standardów raportowania jest kluczowe nie tylko z perspektywy zgodności z przepisami ustawy, ale także dla zachowania wszystkich korzyści związanych z tym rozwiązaniem. Niezgłoszenie podmiotu do rejestru w terminie powoduje, że fundacja w organizacji z mocy prawa ulega rozwiązaniu. W takim przypadku traci możliwość realizacji swoich celów określonych w statucie.
Majątek fundacji: wycena aktywów i ewidencja księgowa
Celem fundacji rodzinnej jest gromadzenie i zarządzanie majątkiem rodzinnym oraz dokonywanie świadczeń na rzecz beneficjentów określonych w statucie. Przekazane aktywa podlegają odpowiedniemu ujęciu księgowemu, które musi odzwierciedlać rzeczywisty stan majątkowy podmiotu.
Mienie oraz sposób jego wykorzystania muszą być ściśle udokumentowane. Odpowiednia polityka rachunkowości pozwala na prawidłowe odzwierciedlenie specyficznych operacji gospodarczych. Profesjonalna obsługa księgowa zapewnia, że wszystkie transakcje są właściwie ewidencjonowane zgodnie z ustawą.
Szczególnej uwagi wymaga ewidencja świadczeń na rzecz beneficjentów. Każde świadczenie musi być odpowiednio udokumentowane, z uwzględnieniem statusu beneficjenta i podstawy prawnej wypłaty. Księgowość obejmuje również szczegółową ewidencję przychodów z zarządzania majątkiem oraz kosztów bieżącej działalności.
Sprawozdawczość i audyty
Podmiot jest zobowiązany do sporządzania rocznych sprawozdań finansowych zgodnie z ustawą o rachunkowości. Zeznania i informacje podatkowe muszą być składane terminowo, a ich podstawą są dane z ksiąg rachunkowych.
Bieżące i poprawne prowadzenie księgowości znacząco ułatwia przejście kontroli i potwierdzenie zgodności działania z przepisami ustawy o fundacji rodzinnej.
Specyfika rachunkowości w tym modelu
Rachunkowość fundacji rodzinnych różni się od standardowej księgowości firm. Podmiot ten ma narzucone ustawowo możliwe rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej, które należy odpowiednio ewidencjonować w księgach rachunkowych, aby móc we właściwy sposób na koniec roku sporządzić zeznanie podatkowe roczne. To wpływa na strukturę planu kont i sposób księgowania operacji.
Jednym z organów jest zarząd fundacji rodzinnej, który odpowiada za prawidłowe prowadzenie spraw, w tym za nadzór nad rachunkowością. Zarząd musi zapewnić, że księgi odzwierciedlają rzeczywistą sytuację majątkową i finansową.
Fundator, ustanawiając ten podmiot, określa w statucie zasady zarządzania majątkiem oraz zasady dokonywania świadczeń na rzecz beneficjentów.
Zapraszamy do obejrzenia webinaru ALTO: Wyzwania rachunkowe i podatkowe w Fundacjach Rodzinnych.
Dlaczego warto obejrzeć webinar?
☑️ Zyskają Państwo przegląd przepisów podatkowych i rachunkowych, które mają największy wpływ na fundacje rodzinne.
☑️ Otrzymają Państwo praktyczne wskazówki, jak maksymalizować korzyści i minimalizować ryzyka.
☑️ Dowiedzą się Państwo, jak prawidłowo zaprojektować plan kont, aby uniknąć błędów już na starcie.
Mogą Cię zainteresować:
Podatki
Rzeczpospolita: Jak bardzo opłaca się być beneficjentem fundacji rodzinnej?
Fundacja rodzinna jest atrakcyjnym narzędziem w zakresie sukcesji biznesu. Zarówno z perspektywy fundatora, jak i niektórych benef...
Czytaj dalej
Podatki
Rzeczpospolita: Fundacja rodzinna - ciekawe rozwiązanie prawne do ochrony i pomnażania majątku
Przychody uzyskiwane przez fundację rodzinną w ramach działalności dozwolonej, co do zasady, będą podlegały zwolnieniu. Oznacza to...
Czytaj dalej
Prawo
Rzeczpospolita: Fundator i beneficjent – dwa kluczowe podmioty
Treść statutu, najważniejszego dla funkcjonowania fundacji rodzinnej dokumentu, ustala fundator. Wskazuje w nim beneficjenta lub s...
Czytaj dalej