Kategoria: Bez kategorii

Z końcem czerwca mija czas na rozliczenie podatku CIT za 2022 rok. W zeznaniu podatnicy będą mogli rozpoznać dodatkowe koszty, wyłączone z kalkulacji w latach poprzednich. Wszystko za sprawą podatku od przerzuconych dochodów, który zastąpił limit usług niematerialnych.

 

Z początkiem 2018 roku do polskiej ustawy o CIT wprowadzono regulację ograniczającą możliwość rozpoznawania jako koszty podatkowe wydatków o charakterze niematerialnym ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych, które przekraczały określony w art. 15e ustawy o CIT limit. Do wydatków tych należały m.in. koszty usług doradczych i badania rynku, reklamy, opłaty licencyjne, koszty ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze etc. W przypadku, gdy wydatki takie przekraczały w danym roku 5% podatkowej EBITDA podatnika powiększonej o 3 mln zł, był on zobowiązany wyłączyć z kosztów podatkowych nadwyżkę poniesionych kosztów usług niematerialnych nad obliczony limit. Jednocześnie, jeśli w kolejnych 5 latach podatkowych podatnik nie przekroczył skalkulowanego na dany rok limitu, mógł on z powrotem zaliczyć do kosztów podatkowych wydatki na usługi niematerialne, które był zmuszony wyłączyć w latach poprzednich. Umożliwiał to art. 15e ust. 9 ustawy o CIT.

 

Co dalej z limitem 15e?

Z dniem 1 stycznia 2022 roku wszedł w życie pakiet zmian w podatkach określany mianem Polskiego Ładu, uznany za swego rodzaju rewolucję podatkową, który spowodował wiele zmian w regulacjach ustawy o CIT. Jedną z nich było wprowadzenie podatku od przerzuconych dochodów, który niejako obejmuje katalog kosztów z 15e, a jednocześnie usuwa limit usług niematerialnych, o którym mowa w tym przepisie. W praktyce powoduje to, że podatnicy w rozliczeniu za rok 2022 nie będą już musieli brać pod uwagę limitu usług niematerialnych i wyłączać określonych wydatków poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych z kosztów podatkowych – chyba, że na gruncie podatku od przerzuconych dochodów. W praktyce jednak wydaje się, że podatek od przerzuconych dochodów będzie dla podatników mniej uciążliwy niż limit z art. 15e, mając na uwadze to, że dotyczy on jedynie podmiotów zagranicznych, a już samo udowodnienie, że odbiorca płatności prowadzi za granicą faktyczną działalność, powoduje możliwość uniknięcia jego zapłaty. Jest to jednak temat na odrębny artykuł.

 

Co z kosztami lat ubiegłych?

Mimo usunięcia z ustawy o CIT całej regulacji dotyczącej limitu usług niematerialnych, ustawodawca zachował możliwość odliczenia przez podatników kosztów usług niematerialnych wyłączonych podatkowo w latach ubiegłych. Co to oznacza w praktyce? Jeśli w 2018 roku podatnik musiał na mocy regulacji 15e rozpoznać jako NKUP nadwyżkę kosztów usług niematerialnych ponad skalkulowany na ten rok limit, ma on możliwość ujęcia tej kwoty w całości lub w części jako koszt podatkowy roku 2022 lub 2023 roku. Wtedy mija bowiem 5 lat na rozliczenie kosztów roku 2018.

 

Stanowisko organów podatkowych

W kraju idealnym regulacje prawne są skonstruowane w ten sposób, że nie jest konieczne budowanie linii interpretacyjnej, aby wiedzieć jak je zastosować. W Polce jednak tradycyjnie musimy zwrócić uwagę również na stanowisko organów podatkowych. I tak w przypadku możliwości rozliczenia kosztów z lat ubiegłych, wyłączonych z kosztów podatkowych na gruncie art. 15e, fiskus potwierdza, że taka możliwość istnieje. Dodaje jednak, że podatników w dalszym ciągu obowiązuje „fikcyjny” limit, do wysokości którego wydatki takie można rozpoznać dla celów podatkowych. Dyrektor KIS w interpretacji z 15 września 2022 r. (sygn. 0111-KDIB1-2.4010.505.2022.1.AK) stwierdził, że „dla celów ustalenia limitu warunkującego prawo do odliczenia należy, zgodnie z art. 60 ust. 1 Polskiego Ładu, przyjmować założenie, że art. 15e ustawy o CIT nadal jest stosowany”. Oznacza to, że pomimo faktycznego braku regulacji 15e w ustawie o CIT, fikcyjny limit dalej należy kalkulować, celem określenia możliwości ujęcia w kosztach podatkowych wydatków z lat ubiegłych.

Ponadto, organy korzystnie dla podatników potwierdzają również, że koszty świadczeń niematerialnych poniesione przez podatników w okresie od 1 stycznia 2022 r. będą w całości zaliczane do kosztów uzyskania przychodów na zasadach ogólnych i nie będą objęte limitem, o którym była mowa w art. 15e, obliczonym dla roku 2022 i lat kolejnych. Oznacza to, że fikcyjny limit, który podatnicy będą liczyć dla 2022 roku dotyczyć będzie jedynie możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych wydatków, których odliczenie było niemożliwe w latach ubiegłych. Stanowisko takie potwierdza m.in. wydana 24 kwietnia 2023 r. interpretacja indywidualna Dyrektora KIS (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.125.2023.1.IZ).

Końcowo, wątpliwości podatników w ostatnim czasie budziła również kwestia tego, koszty usług niematerialnych którego okresu, wyłączone z kalkulacji w latach ubiegłych, należy rozliczyć w pierwszej kolejności. W tym przypadku organy podatkowe również potwierdzają, że co do zasady nie istnieją przeszkody, aby zastosowanie znalazła metoda FIFO (z ang. first in first out – pierwsze weszło, pierwsze wyszło). Oznacza to, że odliczeniu w 2022 roku powinny podlegać koszty stanowiące NKUP począwszy od 2018 roku, a następnie w latach kolejnych. Stanowisko takie potwierdził Dyrektor KIS w wydanej 12 kwietnia 2023 r. interpretacji podatkowej (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.65.2023.1.MKO). Mając na uwadze fakt, że w pierwszej kolejności podatnicy i tak będą chcieli rozliczyć koszty, które najszybciej ulegną przedawnieniu, to stanowisko organów w tym zakresie wydaje się mało znaczące.

 

Na przykładzie

Aby lepiej zobrazować, jak to wygląda, posłużymy się przykładem. Załóżmy, że w 2018 roku Spółka A ponosiła na rzecz podmiotów powiązanych koszty usług doradczych i licencji na 10 mln zł. Jednocześnie podatkowa EBITDA spółki wyniosła w 2018 roku 100 mln zł. W efekcie limit, do wysokości, którego Spółka A w danym okresie mogła rozpoznać koszty usług niematerialnych, wyniósł 8 mln (5% x 100 mln zł + 3 mln zł). W efekcie Spółka A w 2018 roku musiała rozpoznać jako NKUP kwotę 2 mln zł.

W 2022 roku, skoro limit 15e już nie obowiązuje, Spółka A będzie mogła zaliczyć do kosztów podatkowych wydatki na usługi niematerialne, które w poprzednich latach stanowiły NKUP. Jednocześnie w dalszym ciągu będzie musiała dokonać kalkulacji fikcyjnego limitu za 2022 roku.

Zakładając więc, że w 2022 roku limit się nie zmienił i dalej wynosi 8 mln zł, spółka będzie mogła w całości ująć w kosztach podatkowych, koszty rozpoznane jako NKUP w 2018 roku tj. 2 mln, a także koszty niepodatkowe z lat następnych do wysokości 6 mln zł (2 mln za 2018 rok i 6 mln za lata następne). Jednocześnie bez znaczenia dla prawa spółki do odliczenia będzie wartość usług niematerialnych poniesionych przez nią w 2022 roku. Analogicznie Spółka A może postąpić w latach następnych, aż do całkowitego rozliczenia NKUP usług niematerialnych z lat 2018-2021.

 

Podsumowując

Wprowadzenie do polskiej ustawy o CIT podatku od przerzuconych dochodów spotkało się ze sporym niezadowoleniem zarówno ze strony doradców podatkowych, jak i podatników. Jednocześnie należy zauważyć, że regulacja ta spowodowała usunięcie wydawałoby się znacznie bardziej uciążliwego obowiązku – limitowania usług niematerialnych, które mogły stanowić koszty podatkowe w danym okresie. Dzięki temu począwszy od 2022 roku podatnicy będą mieli szansę na odliczenie, jeśli nie całości, to chociaż części kosztów stanowiących NKUP dla celów podatkowych w latach ubiegłych.

Chociaż stanowisko organów w tym zakresie wciąż można poddawać krytyce (skoro ustawodawca usunął art. 15e ustawy o CIT jako niepotrzebny, to może należałoby usunąć wszystkie skutki działania tego przepisu wstecz) – to wydaje się, że wprowadzone zmiany przyniosły nieoczekiwane korzyści dla podatników. Pozwoli to bowiem spółkom na dodatkowe zwiększenie kosztów podatkowych w najbliższych latach, często umożliwiając całkowite rozliczenie kosztów usług niematerialnych z lat 2018-2021. Co prawda z opóźnieniem wynikającym z obowiązującej dawniej regulacji art. 15e, jednak jak to mówią: lepiej późno niż wcale.

 

 

Jak podaje serwis prawo.pl, właściciele domów, którzy nie mogli w poprzednich latach odliczyć wydatków na termomodernizację, mają szansę skorzystać z ulgi podatkowej teraz, składając korektę zeznań. Chodzi o koszty poniesione przed formalnym oddaniem nieruchomości do użytkowania. To efekt nowego stanowiska Ministra Finansów, że ulga przysługuje niezależnie od spełnienia tego wymogu.

– To zdecydowanie pozytywna informacja dla podatników, ponieważ mają możliwość korekty rozliczeń PIT i skorzystania z ulgi w oparciu o wydane objaśnienia. Dotyczy to zarówno tych osób, które otrzymały wcześniej niekorzystne interpretacje podatkowe, jak też tych, którzy nie posiadają dokumentów potwierdzających formalne oddanie budynku do użytku i z tego powodu obawiali się skorzystać z ulgi – komentuje nasza ekspertka Katarzyna Zadroga, Senior Consultant & Doradca Podatkowy w ALTO.

Jak wyjaśnia nasza ekspertka, do tej pory organy podatkowe podkreślały konieczność spełnienia warunku „oddania do użytku” zgodnego z definicją prawa budowlanego. Przykładowo DKIS zakwestionował możliwość skorzystania z ulgi z powodu braku formalnego oddania budynku do użytku, a raczej braku dokumentów tego potwierdzających, mimo jego praktycznego użytkowania od 1995 roku i poniesienia kosztów na termomodernizację w 2022 roku (interpretacja DKIS z dnia 28 grudnia 2022 r. 0113-KDIPT2-2.4011.848.2022.4.MK).

 

Całość artykułu dostępna jest na praawo.pl.

W dobie polis o globalnym zasięgu, prowadzenie transgranicznej działalności ubezpieczeniowej wiąże się z szeregiem wyzwań natury prawno-podatkowej. Jednym z nich niewątpliwie jest Insurance Premium Tax („ IPT”), czyli podatek od składek ubezpieczeniowych.

 

Choć w Polsce w praktyce nie występuje, IPT jest obciążeniem wprowadzonym w większości państw europejskich, a także części krajów spoza „starego kontynentu”.

IPT kalkulowany jest od składki należnej ubezpieczycielowi za zawartą polisę. To, w jakim kraju składka potencjalnie powinna zostać opodatkowana zależy z kolei od tzw. umiejscowienia ryzyka związanego z ubezpieczeniem – w krajach UE kwestia ta została zunifikowana w drodze unijnych dyrektyw.

Trzeba pamiętać, że do swobodnej decyzji poszczególnych jurysdykcji pozostawiono jednak szereg istotnych kwestii związanych z rozliczaniem tego podatku, takich jak: ewentualne zwolnienia, stawki podatku czy terminy składania deklaracji i uiszczania należności. W efekcie są one ustalane na poziomie krajowym w zależności od potrzeb ekonomicznych, administracyjnych oraz politycznych. Tak zróżnicowane uregulowanie IPT przekłada się z kolei na ogromne wyzwanie koordynacyjne i merytoryczne dla działu finansów zakładów ubezpieczeń.

Pomimo wielu globalnych różnic, można jednak wskazać jedną kluczową zasadę – jeśli powstaje obowiązek zapłaty IPT w danym kraju, to ciąży on na ubezpieczycielu.

W tym kontekście należy pamiętać, że żyjemy w czasach zwiększonej wymiany informacji – również w zakresie działalności rynku finansowego. W krajach Unii Europejskiej, gdzie organy nadzorcze poszczególnych państw członkowskich ściśle współpracują w ramach Europejskiego Systemu Nadzoru Finansowego, szczególna dbałość w wypełnianiu obowiązków prawnych i podatkowych jest zatem kluczowa. Ich niedopełnienie może bowiem wiązać się z szeregiem negatywnych konsekwencji, nie tylko natury finansowej.

 

Lokalizacja ryzyka – czyli gdzie jest opodatkowana składka?

To właśnie lokalizacja ryzyka, czyli ustalenie gdzie ryzyko ubezpieczeniowe ma swoje miejsce, jest punktem wyjścia do ustalenia, w którym kraju należy zweryfikować potencjalne obowiązki IPT.

Dużym ułatwieniem dla podmiotów działających na terytorium Unii Europejskiej jest wprowadzenie jednolitych zasad ustalania tej kwestii poprzez Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej „Wypłacalność II” („Dyrektywa”), implementowanej do polskiego porządku prawnego w drodze ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2283 z późn. zm.).

Akty te są dobrze znane polskim zakładom ubezpieczeń, gdyż harmonizują one działalność sektora ubezpieczeniowego w krajach wspólnoty. W kontekście umiejscowienia ryzyka, w dużym skrócie, regulacje te wskazują, że co do zasady ryzyko związane z polisą zlokalizowane jest w kraju członkowskim, w którym:

• znajduje się nieruchomość,
• zarejestrowany jest pojazd,
• przy ubezpieczeniach związanych z podróżą (do 4 miesięcy) – tam gdzie została zawarta umowa ubezpieczenia,
• w innych przypadkach – ubezpieczający ma miejsce zamieszkania albo siedzibę jednostki objętej umową ubezpieczenia.

 

Należy jednak mieć na uwadze, że od ww. reguł Dyrektywa przewiduje również wyjątki.

Przy weryfikacji umiejscowienia ryzyka kluczowe jest zatem przekrojowe spojrzenie na cały zakres polisy. W praktyce występują bowiem sytuacje, w których obejmuje ona ryzyka zlokalizowane w wielu krajach. Prawidłowe zidentyfikowanie skutków podatkowych wymaga więc szerokiej wiedzy co do praktycznego wymiaru polisy oraz zasad określania lokalizacji ryzyka dla danego regionu. W tym celu niezbędna jest ścisła współpraca pomiędzy działami biznesowym oraz działem finansów w organizacji.

 

Rejestracja – kiedy konieczna?

Bardzo często nawet jednostkowe wystąpienie obowiązku IPT wiąże się z koniecznością zarejestrowania do celów podatkowych w danym państwie.

W takim przypadku często niezbędne będzie uzyskanie wsparcia lokalnych doradców. Sama rejestracja, jak i prowadzenie działalności w nieznanych nam jurysdykcjach, oznacza bowiem konieczność przestrzegania obowiązujących tam regulacji, kontaktu z lokalnymi organami oraz, bardzo często, wypełniania obowiązków administracyjno-formalnych w obcym dla nas języku.

 

IPT compliance – na czym polega?

IPT compliance polega na terminowym deklarowaniu i płaceniu należności podatkowych. W IPT możemy wyróżnić trzy najczęstsze okresy składania deklaracji: miesięczny, kwartalny oraz roczny, przy czym ten ostatni występuje najrzadziej. Poszczególne kraje określają także, czy podatnik powinien składać tzw. deklaracje „zerowe”, czyli wykazywać, że nie zawarł żadnych polis.

To, za jaki okres polisa powinna zostać wykazana, jest determinowane przez moment powstania obowiązku podatkowego – co to oznacza? Przykładowo w jednej jurysdykcji momentem powstania obowiązku podatkowego jest termin płatności składki określony w polisie (Francja) a w innej z kolei ustawodawca daje możliwość wyboru pomiędzy datą wymagalności składki a datą jej faktycznego uiszczenia (Niemcy) – podatnik powinien wskazać jednak organowi, którą metodę będzie stosował. W tej kwestii Dyrektywa pozostawiła poszczególnym jurysdykcjom szeroką swobodę.

Pewnym ułatwieniem w prowadzeniu działalności ubezpieczeniowej na terytorium jednego kraju może być to, że z reguły ustawodawcy określają tożsamy termin na składanie deklaracji podatkowych i zapłatę podatku.

 

Stawki IPT

Sam przekrój stawek podatku jest bardzo szeroki i może sięgać od kilku do nawet kilkudziesięciu procent.

Niektóre kraje stosują jednolite stawkę IPT – jako przykład można tu wskazać Holandię, gdzie poza nielicznymi zwolnieniami, wynosi ona 21%. W innych przypadkach, stawka jest uzależniona od grupy ryzyka, którą pokrywa polisa. W wielu krajach oprócz samego IPT, składki są obciążone także tzw. opłatami parafiskalnymi. Wśród najbardziej powszechnych można wskazać opłaty naliczane od polis obejmujące ryzyko związane z wystąpieniem pożarów.

 

 

Jak widać IPT jest zagadnieniem bardzo złożonym i dotyczy organizacji na wielu szczeblach. Co więcej biorąc pod uwagę potencjalne skutki podatkowe zawieranej polisy wymaga ścisłego współdziałania nie tylko działu finansowego ale również działów biznesowych w tym w szczególności działów produktowych czy pricingu. Wiedza o potencjalnych skutkach IPT powinna być bowiem znana już na najwcześniejszym etapie „życia” polisy, gdyż może mieć bardzo istotny wpływ na wysokość samej składki.