Autor: kancelaria

Globalny podatek minimalny w Polsce 2025 – implementacja GloBE i Pillar II

Aby zrozumieć, jak działa globalny podatek minimalny w Polsce, warto zacząć od tego, że Wdrożenie GloBE (Pillar Two) w Polsce od 2025 roku w ramach inicjatywy OECD, radykalnie przekształca globalny krajobraz podatkowy. Mechanizm ten uderza w sposoby pozwalające na sztuczne zaniżanie zobowiązań fiskalnych i transferowanie zysków do tzw. rajów podatkowych.

Jednak czy globalny podatek minimalny (GloBE) to nie to samo, co krajowy podatek wyrównawczy?

Nie. Choć oba instrumenty mogą prowadzić do zwiększenia efektywnego opodatkowania, różnią się istotnie zakresem stosowania i celem. GloBE ma charakter międzynarodowy i dotyczy dużych grup kapitałowych operujących globalnie – jego celem jest zapewnienie, że efektywna stawka podatku płaconego przez takie grupy wyniesie co najmniej 15% w każdym kraju, w którym prowadzą działalność.

W tej nowej rzeczywistości ulga na działalność badawczo-rozwojową, dotychczas traktowana jako istotne wsparcie dla innowacyjnych przedsiębiorstw, musi być zaprojektowana na nowo. Planowane do wprowadzenia zmiany wykraczają poza świat największych korporacji i rynków finansowych. Dotykają także firm, które do tej pory nie brały pod uwagę ryzyk wynikających z globalnych reform podatkowych. Co istotne, skutki tych zmian mogą być zarówno pozytywne, jak i negatywne – dla niektórych firm, szczególnie tych nieosiągających dochodów, nowa ulga może stanowić szansę na dodatkowe korzyści.

Jednocześnie istotną niewiadomą pozostaje przyszłość obecnie obowiązującej ulgi – nie można wykluczyć, że zostanie ona w przyszłości ograniczona lub zmodyfikowana. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że kształt ulgi ulegnie zmianie, co może mieć istotne znaczenie dla planowania podatkowego firm.

 

Wpływ podatku wyrównawczego na ulgę B+R – neutralizacja korzyści podatkowych

Co należy wziąć pod uwagę licząc ETR (efektywną stawkę podatkową) i czy uwzględniać w niej ulgę B+R?

Kalkulacja ETR wymaga uwzględnienia wszystkich podatków faktycznie zapłaconych w stosunku do podstawy opodatkowania dla celów GloBE. Zgodnie z aktualnym brzmieniem przepisów, ulga B+R – choć stanowi korzystne rozwiązanie podatkowe – jest uwzględniana w kalkulacji efektywnej stawki podatkowej dla celów ustalania obowiązku zapłaty podatku minimalnego. Innymi słowy, korzystanie z ulgi może w określonych przypadkach obniżać efektywną stawkę podatkową poniżej progu, który obliguje podatnika do zapłaty tego nowego zobowiązania.

W rezultacie firmy, które intensywnie korzystają z ulgi B+R, mogą — mimo niskiego lub zerowego podatku lokalnego — zostać zobowiązane do dopłaty podatku minimalnego na poziomie globalnym. W niektórych przypadkach może to prowadzić do sytuacji, w której całkowite korzyści podatkowe z inwestycji w innowacje zostają praktycznie wyzerowane.

Z punktu widzenia polityki państwa kluczowe jest utrzymanie konkurencyjności Polski jako atrakcyjnej lokalizacji dla inwestycji w badania i rozwój. W odpowiedzi na ryzyko ograniczenia zachęt inwestycyjnych Ministerstwo Finansów zapowiedziało prace nad przemodelowaniem przepisów dotyczących ulgi B+R.

Celem nowelizacji ma być takie ukształtowanie ulgi, aby nie wpływała ona negatywnie na kalkulację efektywnej stawki podatkowej. W praktyce oznacza to dążenie do wyłączenia ulgi z mechanizmu ETR, co pozwoli firmom nadal w pełni korzystać z preferencji bez ryzyka uruchomienia podatku minimalnego.

Planowane modyfikacje przepisów mają dotyczyć szerokiego kręgu podatników. Niezależnie od tego, czy dana firma będzie objęta obowiązkiem zapłaty podatku minimalnego, czy też nie – nowe zasady stosowania ulgi B+R będą miały zastosowanie do wszystkich przedsiębiorców, którzy korzystają z tej preferencji.

Dzięki temu zapewniona zostanie spójność i neutralność nowych regulacji, a inwestycje w działalność innowacyjną nadal będą miały stabilne oparcie w systemie podatkowym – niezależnie od statusu ETR danego podatnika.

 

Efektywna stawka podatkowa (ETR) a ulga B+R

Problem pojawia się jednak w przypadku firm objętych reżimem podatku wyrównawczego. Oszczędność wynikająca z zastosowania ulgi B+R może zostać skutecznie zneutralizowana przez konieczność dopłaty do globalnego podatku minimalnego (15%).

W praktyce oznacza to, że korzyści podatkowe, na które przedsiębiorcy liczyło, inwestując w innowacje, mogą zostać całkowicie wyeliminowane. Zjawisko to może również wpływać na decyzje strategiczne firm dotyczące:

• Lokalizacji działalności B+R
• Struktur kapitałowych przedsiębiorstw międzynarodowych
• Strategii inwestycyjnych w zakresie innowacji

 

Czy podlegam pod globalny podatek minimalny? – praktyczny test dla przedsiębiorcy

Wprowadzenie globalnego podatku minimalnego (GloBE) od 2025 roku wymusza na dużych grupach kapitałowych nowy sposób myślenia o rozliczeniach podatkowych. Aby zorientować się, czy Twoja firma lub grupa, do której należy, może zostać objęta obowiązkiem zapłaty podatku wyrównawczego, warto przeprowadzić uproszczony test przedsiębiorcy oparty na trzech kluczowych filarach:

1. Czy efektywna stawka podatkowa (ETR) w Polsce spada poniżej 15%?

To podstawowy warunek. Jeżeli efektywna stawka podatkowa (liczona według zasad GloBE) w danym kraju – np. w Polsce – spada poniżej progu 15%, może pojawić się obowiązek dopłaty podatku wyrównawczego. W praktyce, w większości zakładów działających w Polsce, które podlegają pod opodatkowanie GLoBE, dochody są na tyle wysokie, a opodatkowanie na tyle efektywne, że ETR przekracza ten próg. Tym samym nawet skorzystanie z obecnie funkcjonującej ulgi B+R przedsiębiorstwa nie będą zobowiązane do zapłaty globalnego podatku wyrównawczego. Warto jednak każdorazowo przeanalizować sytuację w oparciu o rzeczywiste dane księgowe i korekty wymagane przez przepisy GloBE.

2. Czy w całej grupie kapitałowej ETR nie spada poniżej 15%?

Nawet jeśli dana jednostka nie osiąga niskiego poziomu opodatkowania, inny podmiot w tej samej grupie (działający np. w jurysdykcji o preferencyjnych stawkach podatkowych) może obniżyć łączną efektywną stawkę całej grupy. W takim przypadku obowiązek dopłaty może dotyczyć innych spółek.

3. Czy firma posiada wystarczający substrat majątkowo-osobowy?

Regulacje GloBE przewidują wyłączenie części dochodu z opodatkowania, jeśli spółka posiada wystarczający substrat majątkowy i osobowy – czyli lokalne zasoby materialne (np. środki trwałe) oraz zatrudnienie. W uproszczeniu nawet przy niskim ETR, nie zawsze dojdzie do faktycznej dopłaty podatku wyrównawczego.

 

Warto również podkreślić, że organizacje, które prowadzą działalność w Polsce wyłącznie w formie centrów badawczo-rozwojowych (R&D Hub) świadczących usługi na rzecz podmiotów powiązanych zlokalizowanych za granicą, mogą w praktyce znaleźć się w szczególnie trudnej sytuacji w kontekście wdrożenia przepisów Pillar II. Przy obecnym kształcie ulgi na działalność B+R efektywna stopa opodatkowania (ETR) tych podmiotów może znacząco spaść, co – z perspektywy globalnych rozliczeń w ramach grupy kapitałowej – wpłynie na poziom opodatkowania w całej jurysdykcji. Może to skutkować koniecznością zapłaty globalnego podatku wyrównawczego, nawet pomimo korzystania z preferencyjnych rozwiązań podatkowych na poziomie lokalnym przez pozostałe spółki z grupy.

 

Planowane zmiany ulgi B+R – jakie są scenariusze Ministerstwa Finansów w 2025?

Równolegle trwają intensywne prace legislacyjne mające na celu ograniczenie negatywnych skutków działania GloBE na krajowe preferencje podatkowe, szczególnie dla grup przekraczających próg 750 mln euro dla globalnego podatku minimalnego. Ministerstwo Finansów prowadzi konsultacje w sprawie nowych mechanizmów, przy aktywnym udziale doradców podatkowych, w tym ekspertów ALTO.

W proces ten zaangażowane są także organizacje branżowe i przedstawiciele środowisk naukowych. Zwiększa to szansę na wypracowanie rozwiązań odpowiadających na rzeczywiste potrzeby rynku.

 

Kwalifikowana zwrotna ulga podatkowa (QRTC) – nowy model wsparcia B+R

QRTC (kwalifikowana zwrotna ulga podatkowa) – jak działa w praktyce? Mechanizm ten zakłada, że firmy nadal uiszczałyby podatek CIT w standardowej wysokości, natomiast mogłyby ubiegać się o zwrot gotówkowy (cash refund) powiązany z poniesionymi kwalifikowanymi wydatkami – w tym m.in. na działalność badawczo-rozwojową. Zwrot ten, zgodnie z założeniami dyrektywy, mógłby być realizowany w ciągu czterech lat od poniesienia kosztów, co pozwalałoby na uznanie takiej ulgi za kwalifikującą się do tzw. Qualified Refundable Tax Credit (QRTC). Należy jednak zaznaczyć, że szczegółowe warunki traktowania danego mechanizmu jako QRTC zależą od konkretnych rozwiązań krajowych oraz zgodności z definicjami przyjętymi na poziomie unijnym i OECD. W przeciwieństwie do obecnej ulgi, QRTC jest uwzględniana korzystnie przy obliczaniu efektywnej stawki podatkowej dla celów GloBE.

 

W ramach dyskusji pojawiły się dwa główne scenariusze zmian:

Scenariusz pierwszy: wprowadzenie dwóch równoległych ulg:

• Kontynuacja obecnej ulgi B+R, odliczanej od podstawy podatkowej
• Nowa ulga dla innowacyjnych pracowników, rozliczana w zaliczkach na PIT

Scenariusz drugi: podział ulgi B+R na dwa odrębne komponenty:

• Osobny komponent dla kosztów materiałowych
• Osobny komponent dla kosztów osobowych
• Możliwość zwrotu gotówkowego dla niewykorzystanych odliczeń

 

Takie podejście ma na celu nie tylko ochronę wartości ulgi B+R, ale także zwiększenie jej dostępności dla mniejszych podmiotów. Te często nie osiągają wystarczającego dochodu do odliczenia.

Na obecnym etapie nie przedstawiono jeszcze szczegółowych założeń żadnego z proponowanych wariantów. Przedstawione rozwiązania mają charakter wstępny i konsultacyjny. Rząd planuje w najbliższych miesiącach przedstawić szczegóły prezentowanych powyżej scenariuszy, które mogą jednak w dalszym toku procesu legislacyjnego podlegać istotnym modyfikacjom. Ostateczny kształt przepisów będzie w dużej mierze zależał od wyników dialogu z biznesem oraz oceny wpływu poszczególnych rozwiązań na konkurencyjność polskiego systemu podatkowego.

 

Dodatkowe rozwiązania w przygotowaniu

Ministerstwo rozważa także rozwiązania, które pozwoliłyby na odliczanie kosztów od innych zobowiązań publicznoprawnych. Nie tylko od zaliczek na podatek dochodowy.

Proponowane zmiany mają zwiększyć elastyczność i czytelność całego systemu. Przede wszystkim jednak mają przywrócić ulgę B+R do roli skutecznego narzędzia wspierania innowacyjności. planowane zmiany ulgi badawczo-rozwojowej od 2026 roku będą odpowiadały na dynamiczne zmiany światowej gospodarki i zapewnią polskim przedsiębiorcom konkurencyjność na rynku międzynarodowym.

 

Wpływ podatku wyrównawczego na branże innowacyjne w Polsce

Wprowadzenie globalnego podatku minimalnego najmocniej odczują te sektory, dla których działalność badawczo-rozwojowa stanowi fundament wzrostu i konkurencyjności.

 

Sektor farmaceutyczny a globalny podatek minimalny – wyzwania dla B+R

Wśród branż szczególne miejsce zajmuje sektor farmaceutyczny i biotechnologiczny. Firmy pracujące nad nowymi lekami i technologiami medycznymi od lat korzystały z ulg podatkowych. Miało to kompensować wysokie koszty długoterminowych badań.

W nowej rzeczywistości ich rentowność może zostać poważnie naruszona. Oszczędności wynikające z ulgi B+R będą neutralizowane przez obowiązek dopłaty do minimalnego podatku globalnego.

 

Firmy IT i start-upy wobec podatku wyrównawczego GloBE

Podobne wyzwania mogą czekać sektor nowych technologii. Start-upy i rozwijające się spółki IT, dotąd korzystające z agresywnych strategii ulgowych, muszą przygotować się na potencjalną konieczność przedefiniowania swoich modeli finansowania innowacji.

Podatek wyrównawczy dla firm IT oznacza nie tylko bezpośrednie konsekwencje dla dużych grup kapitałowych, ale także pośredni wpływ na całą branżę technologiczną, włączając w to start-upy współpracujące z większymi podmiotami.

W świecie elektromobilności i zaawansowanych technologii motoryzacyjnych ogromne inwestycje w badania są nieodłącznym elementem strategii rozwoju.

 

Przyszłość ulgi B+R w Polsce – rekomendacje dla przedsiębiorców 2025

Pomimo nowych wyzwań, ulga B+R wciąż pozostaje jednym z najważniejszych instrumentów zachęcających do inwestycji w badania i rozwój w Polsce. Jednak w świetle wprowadzenia globalnego podatku minimalnego korzystanie z preferencji podatkowych wymaga dziś większej rozwagi. Potrzebne jest także średnio- i długoterminowe planowanie.

 

Kluczowe działania dla przedsiębiorców

Firmy muszą podjąć następujące działania:

• Dostosować swoje strategie podatkowe do nowych realiów
• Bacznie obserwować zmieniające się przepisy i międzynarodowe trendy regulacyjne
• Wdrożyć systemy monitoringu rentowności i struktury kosztów
• Rozważyć reorganizację struktur korporacyjnych

Strategiczne podejście i odpowiednio wczesna analiza skutków finansowych mogą pozwolić przedsiębiorcom na pełne wykorzystanie potencjału ulg. Jednocześnie minimalizują ryzyko nieoczekiwanych dopłat podatkowych.

Współpraca z doświadczonym doradcą podatkowym staje się więc nie tylko wartością dodaną, ale wręcz warunkiem skutecznego zarządzania innowacyjnością w nowej, globalnej rzeczywistości podatkowej.

 

Najczęściej zadawane pytania o ulgę B+R i globalny podatek minimalny (GLoBE)

1. Jakie firmy objęte są globalnym podatkiem minimalnym w Polsce?

Podatek wyrównawczy dotyczy grup kapitałowych, których skonsolidowane przychody wynoszą co najmniej 750 mln EUR rocznie w dwóch z czterech ostatnich lat podatkowych. W Polsce dotyczy to około 40 spółek-matek i łącznie około 7 000 podmiotów.

2. Kiedy wejdą w życie nowe scenariusze ulgi B+R?

Planowany termin wejścia w życie nowych zasad ulgi B+R to 1 stycznia 2026 roku. Ministerstwo Finansów prowadzi obecnie konsultacje i finalne projekty legislacyjne mogą pojawić się już w 2025 roku.

3. Czym różni się QRTC od obecnej ulgi B+R?

QRTC polega na tym, że firmy nadal uiszczałyby podatek CIT w standardowej wysokości, natomiast mogłyby ubiegać się o zwrot gotówkowy (cash refund) uiszczonego podatku powiązanego z poniesionymi kwalifikowanymi wydatkami – w tym m.in. na działalność badawczo-rozwojową. W przeciwieństwie do obecnej ulgi, QRTC jest uwzględniana korzystnie przy obliczaniu efektywnej stawki podatkowej dla celów GloBE.

4. Jak obliczyć efektywną stawkę podatkową (ETR)?

ETR = Zapłacony podatek CIT / Podstawa opodatkowania GloBE × 100%. Jeśli tak obliczony wskaźnik ETR wyniesie mniej niż 15%, firma będzie zobowiązana do zapłaty globalnego podatku wyrównawczego.

5. Jak przygotować firmę na zmiany związane z GloBE?

Kluczowe działania to: analiza obecnej efektywnej stawki podatkowej, przegląd struktury kosztów B+R, monitorowanie konsultacji legislacyjnych, rozważenie reorganizacji struktur korporacyjnych oraz współpraca z doradcą podatkowym specjalizującym się w GloBE.

 

 

 

Podczas wystąpienia prasowego, które miało miejsce 31 lipca br., Ministerstwo Finansów przedstawiło nowe kierunki działań Krajowej Administracji Skarbowej w obszarze kontroli celno-skarbowych. Co to oznacza w praktyce?

Nowe podejście do kontroli celno-skarbowej:

• Ministerstwo zapowiedziało zintensyfikowanie kontroli w obszarach, które powodują transfer wpływów podatkowych poza Polskę, a zatem przede wszystkim w zakresie podatku CIT,
• Szczególnie nastąpić ma intensyfikacja działań w zakresie kontroli cen transferowych – jest to kontynuacja już istniejącego trendu (przykładowo w 2024 r. doszacowany dochód w obszarze TP wzrósł niemal dwukrotnie w porównaniu z 2023 r.),
• Zmiany obejmą też system ocen urzędników poprzez położenie nacisku na efekt finansowy przeprowadzonych kontroli.

 

Nowe instytucje i zespoły:

• Powstanie Centrum Kompetencyjne ds. Cen Transferowych w Krakowie.
• Zapowiedziano również:

• • przygotowanie raportu z rekomendacjami legislacyjnymi mającymi na celu zapobieganie erozji bazy podatkowej,
  • jeszcze szerszą współpracę z administracjami zagranicznymi,
  • wykorzystywanie danych z JPK CIT oraz KSeF jako narzędzi mających na celu typowanie podatników do kontroli z zakresu cen transferowych.

 

Co to oznacza dla firm?

Najnowsze zapowiedzi są kontynuacją obserwowanego od jakiegoś już czasu procesu, polegającego na coraz większym skupieniu się skarbówki na weryfikacji rozliczeń CIT. Można się spodziewać, że liczba kontroli w tym obszarze, a przede wszystkim ich skomplikowanie (tj. to jak „trudne” zagadnienia będą weryfikowane), w najbliższym czasie będzie rosnąć.

Przypominamy też, że bardzo często działania kontrolne organów skarbowych rozpoczynają się od pozornie rutynowych czynności sprawdzających. Ważne jest, aby sposób udzielania wyjaśnień już na tym etapie był przemyślany i spójny z przyjęta strategią postępowania – może on mieć bezpośredni wpływ na kolejne kroki a nawet efekt całej kontroli.

W świetle nowych informacji, tym bardziej warto rozważyć:

• weryfikację stosowanych polityk cen transferowych,
• analizę zgodności dokumentacji z aktualnymi przepisami oraz oczekiwaniami organów (zwłaszcza w obszarach takich jak nabywane usługi czy koszty finansowe),
• identyfikację obszarów mogących budzić wątpliwości ze strony administracji skarbowej.

 

Jak zawsze w trakcie kontroli czy czynności sprawdzających warto rozważyć też wsparcie doradcy podatkowego, który pomoże opracować strategię działania, ocenić ryzyka działań fiskusa, jak również może występować w charakterze pełnomocnika w kontaktach z organami.

Aby ułatwić Państwu identyfikację potencjalnych ryzyk, zachęcamy do skorzystania z przygotowanego przez nasz Zespół bezpłatnego narzędzia, które znacząco ułatwia te prace oraz umożliwia ocenę obowiązków dokumentacyjnych – Skaner Ryzyk Cen Transferowych.

To proste w obsłudze rozwiązanie, które pozwala szybko uzyskać wstępny obraz sytuacji i potencjalnych obszarów wymagających dalszej analizy.

 

 

 

Podczas jednego z ostatnich webianrów ALTO pojawiło się wiele pytań dotyczących EUDR – to wyraźny sygnał, że wiele firm wciąż nie wie, jak realnie przygotować się do nowych obowiązków wynikających z rozporządzenia.

Dlatego przygotowaliśmy praktyczne Q&A, w którym odpowiadamy na najczęściej pojawiające się wątpliwości – od prezentów dla kontrahentów, przez komponenty w produktach złożonych, po kwestie obowiązków informacyjnych i utajniania danych.

 

1. Prezenty dla kontrahentów – czy podlegają EUDR?

Tak, o ile odnośne produkty znajdujące się na liście w Załączniku I do EUDR są nabywane w celu dalszego ich udostępnienia na rynku UE – nawet nieodpłatnie – zastosowanie znajdą przepisy rozporządzenia EUDR. Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 18 EUDR, udostępnianie na rynku oznacza każde odpłatne lub nieodpłatne dostarczanie odnośnych produktów do celów dystrybucji, konsumpcji lub używania na rynku UE w ramach działalności handlowej.

W związku z tym przekazywanie prezentów – nawet jeśli zostały nabyte na rynku UE – może zostać zakwalifikowane jako udostępnianie na rynku, a podmiot dokonujący takiego działania będzie traktowany jako trader. Zakres obowiązków będzie zależny od wielkości przedsiębiorstwa.

 

2. Import komponentów objętych EUDR jako elementów wyrobu gotowego nieobjętego EUDR – czy podlegają regulacji?

Tak, komponenty wchodzące w zakres Załącznika I do EUDR podlegają rozporządzeniu niezależnie od ich ostatecznego zastosowania.

Jeżeli w toku przetwarzania komponentu powstaje produkt końcowy, który nie jest objęty Załącznikiem I, to nie będzie on samodzielnie podlegał pod EUDR. Jednak obowiązki operatora lub tradera w odniesieniu do komponentu pozostają aktualne (na etapie jego zakupu).

 

3. Czy kawa instant podlega EUDR?

Kawa rozpuszczalna (instant) przypisana jest do innego kodu celnego i jako taka nie jest uznawana za odnośny produkt w rozumieniu EUDR. Wynika to z faktu, że weryfikacja zgodności produktu z EUDR opiera się na kodzie celnym (CN code). Załącznik I obejmuje zaś wyłącznie konkretne kody celne, w tym dotyczące nieprzetworzonych ziaren kawy, łupinek i łusek z kawy.

 

4. Czy instytucje finansowe będą objęte zakresem rozporządzenia?

EUDR znajduje zastosowanie wyłącznie do podmiotów, które wprowadzają do obrotu lub udostępniają na rynku UE odnośne produkty, a instytucje finansowe co do zasady prowadzą działalność usługową. Kluczowe nie jest to, do jakiego sektora należy dany podmiot, ale jaką pełni rolę w łańcuchu wartości i obrocie produktami objętymi EUDR.

 

5. Zakres informacji przekazywanych w łańcuchu dostaw – jakie dane musi przekazać dostawca klientowi?

Dostawca  jest zobowiązany do przekazania wszelkich informacji potwierdzających, że dochowano należytej staranności, nie występuje ryzyko niezgodności z EUDR względem danego produktu oraz numer złożonego DDS.

Sama dokumentacja dotycząca całej procedury należytej staranności nie musi być obligatoryjnie przekazywana dalej w łańcuchu dostaw, jednak kolejne podmioty muszą mieć dostęp do kluczowych danych, aby wypełnić własne obowiązki wynikające z rozporządzenia.

 

6. Zakup kawy od polskiego dostawcy do użytku wewnętrznego – czy konieczne jest pozyskanie oświadczenia DDS od dostawcy?

Tak, podmiot udostępniający produkt na rynku powinien posiadać informacje potwierdzające jego zgodność z EUDR (w tym informacje o złożonym DDS). Dostawca, sprzedając produkt, jest zobowiązany do dopełnienia obowiązków informacyjnych względem kupującego. Po stronie nabywcy pozostaje obowiązek gromadzenia i archiwizacji tych danych.

Jeśli przedsiębiorstwo kupuje kawę od polskiego dystrybutora na własny użytek (np. do biura), może się wydawać, że nie jest „podmiotem” ani „podmiotem handlowym” w rozumieniu EUDR. Jednak zgodnie z art. 2 pkt 18 i 19 rozporządzenia, „udostępnianie na rynku” obejmuje również wykorzystanie produktu w działalności podmiotu, a nie tylko jego sprzedaż czy dystrybucję. Co istotne, definicja „działalności handlowej” (pkt 19) obejmuje również wykorzystanie odnośnych produktów w działalności samego podmiotu.

W związku z tym, nawet jeżeli kawa nie jest dalej sprzedawana, ale jest wykorzystywana w ramach działalności firmy (np. serwowana klientom, pracownikom), można argumentować, że produkt został udostępniony na rynku w rozumieniu EUDR.

Ostateczna kwalifikacja zależy więc od charakteru działalności przedsiębiorstwa oraz celu wykorzystania kawy. Jeśli zakup rzeczywiście nie wiąże się z żadną formą dalszego udostępniania (komercyjnego lub niekomercyjnego) w ramach działalności, to obowiązki EUDR mogą nie mieć zastosowania. Natomiast w przypadkach, gdy użycie produktu wpisuje się w działalność handlową, istnieje ryzyko objęcia przepisami.

Zapowiadane są też zmiany do EUDR, mające na celu wprowadzenie uproszczeń. Dokładniejsze informacje nie są jeszcze dostępne, ale z pewnością pożądane jest wyłączenie z obowiązków EUDR właśnie takich przypadków.

 

7. Co oznacza, że część danych może być utajniona dla uczestników łańcucha dostaw w systemie EUDR?

System informatyczny umożliwia składanie oświadczeń o zachowaniu należytej staranności oraz przekazywanie danych w łańcuchu dostaw. Jednocześnie przewiduje on możliwość ograniczenia widoczności określonych danych (np. gatunków drzew) dla podmiotów innych niż właściwe organy kontrolne.

Oznacza to, że pewne informacje mogą być „utajnione” względem pozostałych uczestników łańcucha, jednak zawsze będą dostępne dla organów odpowiedzialnych za egzekwowanie przepisów EUDR.

 

 

Badanie i raport o stanie przygotowania polskiego biznesu do nowych wymogów

Aktualnie prowadzimy też badanie, którego celem jest ocena poziomu przygotowania firm w Polsce do wdrożenia EUDR. Chcemy zdiagnozować najważniejsze wyzwania, z którymi mierzą się dziś przedsiębiorstwa z różnych branż.

Dlatego jeśli Twoja firma:
• eksportuje, importuje lub handluje towarami z Załącznika I do EUDR,
• działa w łańcuchu dostaw tych produktów (np. jako dystrybutor, przetwórca, pośrednik),
• lub po prostu chce lepiej zrozumieć, jak się przygotować do nowych regulacji

 kliknij tutaj, wypełnij krótką ankietę i pomóż nam opracować rzetelny obraz rynku.

 

Czym jest ulga badawczo-rozwojowa?

Ulga badawczo-rozwojowa (B+R) w 2025 roku stanowi jedno z kluczowych narzędzi podatkowych wspierających innowacyjność polskich przedsiębiorstw, szczególnie w kontekście rozliczeń PIT w dużych firmach. Pozwala na dodatkowe odliczenie od podstawy opodatkowania kosztów kwalifikowanych ponoszonych na działalność badawczo-rozwojową.

Zdarzają się jednak sytuacje, w których podatnik nie ma możliwości skorzystania z tej preferencji w bieżącym roku podatkowym – np. z uwagi na wykazaną stratę lub niewystarczający dochód. W przypadku, gdy podatnik nie jest w stanie skorzystać z odliczenia ulgi B+R w 2025 z powodu braku dochodu do opodatkowania, ustawodawca przewidział dwie opcje:

Dostępne opcje wykorzystania ulgi B+R dla firm ze stratą:

• Przeniesienie niewykorzystanej ulgi na kolejne 6 lat podatkowych – rozwiązanie może być właściwym wyborem dla tych, którzy prognozują, że występująca strata ma charakter przejściowy. Jego wykorzystanie wiąże się jednak z koniecznością przyjęcia dłuższego horyzontu czasowego w planowaniu podatkowym.
• Zastosowanie ulgi na innowacyjnych pracowników w 2025 – opcja dla podmiotów, które nie chcą czekać lub po prostu znajdują się na takim etapie rozwoju, gdzie wydatki na działalność B+R w dłuższej perspektywie istotnie przewyższają uzyskiwane dochody.

 

 

Ulga na innowacyjnych pracowników 2025 – najważniejsze zagadnienia dla dużych firm

Ulga na innowacyjnych pracowników stanowi uzupełnienie ulgi B+R, choć formalnie funkcjonuje jako niezależna regulacja prawna. Umożliwia podatnikowi wykorzystanie niewykorzystanej ulgi B+R na bieżąco (z miesiąca na miesiąc), poprzez pomniejszenie kwoty podlegających przekazaniu na rachunek urzędu skarbowego zaliczek na podatek PIT o iloczyn kwoty nieodliczonej i stawki podatku obowiązującej tego podatnika w danym roku podatkowym.

Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że skorzystanie z tego rozwiązania nie wymaga wcześniejszego zawiadomienia urzędu skarbowego – przepisy ustawy o CIT nie przewidują w tym zakresie żadnego obowiązku informacyjnego. Tym samym ulga na innowacyjnych pracowników w 2025 roku wyróżnia się nie tylko swoją użytecznością, lecz również uproszczoną procedurą zastosowania.

Poniżej krótkie podsumowanie obu mechanizmów:

Kluczowe warunki ulgi na innowacyjnych pracowników

Warunkiem skorzystania z preferencji jest jednak spełnienie przez pracownika określonych kryteriów – przede wszystkim, powinien on wykonywać działalność badawczo-rozwojową w wymiarze co najmniej 50% czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym.

Dodatkowo należy pamiętać, że z ulgi na innowacyjnych pracowników nie mogą skorzystać podatnicy, którzy równolegle korzystają ze zwrotu gotówkowego w ramach ulgi B+R. Ograniczenie to ma na celu zapobieganie podwójnemu wykorzystaniu preferencji podatkowej z tytułu tych samych kosztów kwalifikowanych B+R. Z ulgi można korzystać od roku podatkowego 2022 – jest to zatem stosunkowo nowy mechanizm, dla którego praktyka stosowania dopiero się kształtuje. W związku z tym pojawia się wiele pytań ze strony podatników, szczególnie w kontekście rozliczeń PIT w dużych firmach. W niniejszym artykule podsumowaliśmy najciekawsze – naszym zdaniem – aspekty praktyczne związane z jej stosowaniem.

 

Jak rozumieć „innowacyjnych pracowników”?

W świetle aktualnych stanowisk organów podatkowych, ulga na innowacyjnych pracowników w firmach z różnych branż może być stosowana przez pracodawcę wobec kosztów wynagrodzenia pracownika spełniającego ustawowe przesłanki, niezależnie od miejsca świadczenia przez niego pracy.

Przede wszystkim, pracownik, którego wynagrodzenie objęte jest preferencją, powinien wykonywać działalność badawczo-rozwojową w wymiarze co najmniej 50% czasu pracy.  Mechanizm ten znajduje zastosowanie wyłącznie wobec osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia lub umowy o dzieło – z wyłączeniem współpracowników prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, świadczących usługi w formule B2B, co wynika z treści art. 18db ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm.) oraz art. 26eb ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.).

 

Kluczowe kryteria kwalifikacji pracowników do ulgi B+R

Ulga na innowacyjnych pracowników w rozliczeniach PIT może być stosowana w odniesieniu do każdego pracownika, który spełnia warunki ustawowe, niezależnie od źródła finansowania jego wynagrodzenia czy miejsca wykonywania pracy. Kluczowe kryteria, wynikające z art. 18db ust. 1 ustawy o CIT (analogicznie art. 26eb ust. 1 ustawy o PIT), są dwa:

1. Zaangażowanie pracownika w działalność B+R przez co najmniej 50% ogólnego czasu pracy w danym miesiącu.
2. Forma zatrudnienia – ulga przysługuje w odniesieniu do wynagrodzeń z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia oraz umowy o dzieło. Z ulgi wyłączone zostały umowy B2B.

Co istotne, nie jest wymagane, aby pracownik był zatrudniony wyłącznie przy projektach B+R – wystarczy spełnienie progu 50% zaangażowania w danym okresie rozliczeniowym.

Na uwagę zasługuje interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 2024 r. (0114-KDIP2-1.4010.672.2024.1.MR1), która potwierdza, że ulga może być stosowana również wobec pracowników zatrudnionych w specjalnych strefach ekonomicznych. Oznacza to, że przedsiębiorcy prowadzący działalność na podstawie decyzji o wsparciu, którzy korzystają z preferencji strefowych, nie tracą prawa do zastosowania ulgi IP – o ile tylko spełnione są przesłanki ustawowe co do charakteru i zakresu wykonywanych przez pracownika czynności.

 

Najczęstsze błędy i wyzwania związane z zastosowaniem ulgi B+R to:

• Brak pełnej dokumentacji czasu pracy pracowników B+R
• Niewłaściwe przypisanie kosztów do działalności B+R
• Rozliczanie ulgi przy jednoczesnym korzystaniu ze zwrotu gotówkowego
• Zbyt ogólne opisy projektów B+R w dokumentacji
• Błędne określenie momentu rozpoczęcia stosowania ulgi

 

 

Od kiedy faktycznie można stosować ulgę na innowacyjnych pracowników – praktyczne aspekty dla firm

Jednym z najczęściej pojawiających się pytań praktycznych związanych z ulgą na innowacyjnych pracowników w 2025 roku jest to, od kiedy dokładnie można zacząć ją stosować po złożeniu zeznania podatkowego. Przepisy wskazują jedynie, że ulga przysługuje „od miesiąca następującego po złożeniu zeznania”, jednak brak precyzji w tym zakresie budził wątpliwości.

Przełomowy wyrok WSA – nowa interpretacja przepisów

Istotnym przełomem w interpretacji tego przepisu stał się wyrok WSA w Krakowie z 14 marca 2025 r. (I SA/Kr 70/25). Sąd w tym orzeczeniu uznał, że podatnik może rozpocząć stosowanie ulgi już w miesiącu płatności zaliczek PIT następującym bezpośrednio po złożeniu zeznania, nawet jeśli zaliczki zostały pobrane jeszcze w miesiącu jego złożenia.

W praktyce oznacza to, że w przypadku złożenia deklaracji przykładowo 15 maja, ulgę można stosować już do zaliczek płatnych w czerwcu, co stanowi korzystniejszą interpretację dla podatników.

 

Porównanie z dotychczasową praktyką organów

Stanowisko sądu pozostaje w wyraźnej sprzeczności z dotychczasową praktyką interpretacyjną organów podatkowych (w tym DKIS), która konsekwentnie zmierzała do przesunięcia momentu rozpoczęcia stosowania ulgi na drugi miesiąc po złożeniu zeznania (formuła x+2).

Wyrok WSA otwiera zatem podatnikom drogę do wcześniejszego skorzystania z preferencji podatkowej – potencjalnie nawet o cały miesiąc wcześniej niż dotychczas interpretowały organy.

 

Rekomendacje dla dużych firm – ostrożne podejście

Należy mieć na uwadze, że orzecznictwo w tej kwestii dopiero się kształtuje, a wyrok WSA w Krakowie stanowi jeden z pierwszych znaczących rozstrzygnięć w tej tematyce. W przypadku podjęcia decyzji o zastosowaniu tej korzystniejszej interpretacji, firmy powinny być świadome potencjalnego ryzyka wystąpienia sporu z organami podatkowymi.

Z tego względu rekomendujemy aktywne monitorowanie bieżących interpretacji indywidualnych oraz śledzenie kolejnych rozstrzygnięć sądowych, które mogą ostatecznie potwierdzić lub ewentualnie zmodyfikować obecne podejście do tej kwestii.

 

 

Obowiązki dokumentacyjne i sprawozdawcze w uldze na innowacyjnych pracowników

Brak obowiązku zawiadamiania – uproszczona procedura

Choć ustawa nie przewiduje obowiązku zawiadamiania organów podatkowych o zamiarze skorzystania z ulgi, firmy stosujące ulgę na innowacyjnych pracowników w 2024 roku muszą pamiętać o kilku istotnych obowiązkach dokumentacyjnych, które mają kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozliczenia.

 

Kluczowe obowiązki sprawozdawcze dla dużych firm

• Wykazanie w formularzu PIT-4R: Kwoty zaliczek PIT, które zostały pomniejszone w związku z zastosowaniem ulgi należy wykazać w części D formularza PIT-4R, składanego przez płatnika do końca stycznia roku następującego po danym roku podatkowym. To podstawowy obowiązek sprawozdawczy w rozliczeniach PIT dużych firm korzystających z tej preferencji.
• Prowadzenie ewidencji czasu pracy: Istotne jest także prowadzenie ewidencji czasu pracy lub wewnętrznej dokumentacji projektowej potwierdzającej faktyczne zaangażowanie pracowników w działalność badawczo-rozwojową. Dokumentacja ta powinna szczegółowo wykazywać, że pracownik poświęca co najmniej 50% czasu pracy na działalność B+R, co stanowi warunek konieczny do zastosowania ulgi.

 

 

Księgowe ujęcie nieodprowadzonych zaliczek PIT w kosztach uzyskania przychodu – praktyczne rozwiązania

Jednym z istotnych zagadnień praktycznych, które pojawiły się w kontekście stosowania ulgi na innowacyjnych pracowników, jest możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kwot zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, które – na skutek zastosowania przedmiotowej ulgi – nie zostały odprowadzone do urzędu skarbowego.

Zgodnie z interpretacją Dyrektora KIS z 6 lutego 2025 r. (0111-KDIB1-3.4010.87.2025.1.MBD), przedsiębiorcy mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu zaliczki na PIT od wynagrodzeń innowacyjnych pracowników – nawet jeśli nie zostały one faktycznie przekazane do urzędu skarbowego. Kluczowe jest, że brak zapłaty wynika z przepisów, a nie zaniedbania, co nie wyklucza prawa do rozpoznania kosztu.

W świetle powyższego stanowiska organy podatkowe dopuszczają korzystną dla podatników interpretację, zgodnie z którą nieprzekazane do urzędu zaliczki objęte ulgą mogą zostać uwzględnione jako koszt podatkowy. Stanowi to dodatkowy wymiar korzyści wynikających z wdrożenia mechanizmu ulgi na innowacyjnych pracowników.

 

 

Planowane zmiany legislacyjne – znaczenie dla przyszłości ulg

W kontekście implementacji globalnego podatku minimalnego (GloBE), projektowane są zmiany w formule ulgi B+R, które mogą istotnie wpłynąć na sposób korzystania z dostępnych preferencji podatkowych. Niewykluczone, że ulga na innowacyjnych pracowników stanie się wkrótce jedną z możliwych form rozliczania ulgi B+R.

Warto zatem już teraz przyjrzeć się temu mechanizmowi i ocenić gotowość organizacyjną do jego stosowania. Dla przedsiębiorstw zatrudniających liczne zespoły, w których znaczna część pracowników jest zaangażowana w działalność B+R na poziomie co najmniej 50%, a jednocześnie mogących potencjalnie podlegać opodatkowaniu na zasadach podatku minimalnego, ulga IP może okazać się bardziej efektywnym sposobem korzystania z preferencji niż ulga B+R w klasycznej formie.

 

 

1. Kto może skorzystać z ulgi na innowacyjnych pracowników?

   Ulga przysługuje podatnikom, którzy ponoszą wydatki na działalność badawczo-rozwojową i nie mogli w pełni rozliczyć ulgi B+R z powodu braku dochodu lub straty. Warunkiem jest zatrudnienie pracowników wykonujących działalność B+R przez co najmniej 50% czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym.

2. Jak udokumentować 50% czasu pracy przy B+R?

   Należy prowadzić szczegółową ewidencję czasu pracy, która pozwala wykazać, że dany pracownik poświęcił co najmniej połowę swojego czasu na zadania związane z działalnością badawczo-rozwojową. Może to być dziennik prac B+R, harmonogramy projektowe lub inne wewnętrzne zestawienia.

3. Czy ulga B+R dotyczy także pracowników na B2B?

   Nie, obecnie ulga na innowacyjnych pracowników nie obejmuje osób współpracujących na podstawie kontraktów B2B. Preferencja dotyczy wyłącznie osób zatrudnionych na umowę o pracę, zlecenie lub dzieło. Planowane zmiany od 2025 roku mogą jednak poszerzyć katalog uprawnionych o kontraktorów B2B.

4. Od kiedy można stosować ulgę po złożeniu zeznania?

   Ulga przysługuje od miesiąca następującego po złożeniu zeznania podatkowego. Wyrok WSA z 2025 r. potwierdził, że ulgę można stosować już do zaliczek PIT płatnych w miesiącu następującym po złożeniu deklaracji, nawet jeśli zaliczki za ten miesiąc pobrano jeszcze w miesiącu złożenia zeznania.

5. Jakie są najczęstsze błędy przy korzystaniu z ulgi badawczo-rozwojowej?

• Brak szczegółowej dokumentacji czasu pracy pracowników B+R
• Niewłaściwe przypisanie kosztów do działalności B+R
• Rozliczanie ulgi przy jednoczesnym korzystaniu ze zwrotu gotówkowego
• Zbyt ogólne opisy projektów B+R w dokumentacji
• Błędne określenie momentu rozpoczęcia stosowania ulgi

 

6. Jakie koszty można rozliczyć w ramach ulgi B+R?

   Można rozliczyć m.in. wynagrodzenia pracowników wraz ze składkami ZUS, wynagrodzenia z umów zlecenia i dzieło, nabycie materiałów i surowców, sprzęt specjalistyczny, usługi doradcze, ekspertyzy oraz korzystanie z aparatury naukowo-badawczej. Szczegółowy katalog kosztów kwalifikowanych znajduje się w tabeli powyżej.

7. Czy nieodprowadzone zaliczki PIT w związku z ulgą można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu?

   Tak, zgodnie z interpretacją Dyrektora KIS z 2025 r., kwoty zaliczek PIT, które nie zostały odprowadzone do urzędu skarbowego z powodu zastosowania ulgi, mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, o ile brak zapłaty wynika z przepisów, a nie z zaniedbania.