[ALERT] Ważne objaśnienia Ministerstwa Finansów – klauzula rzeczywistego właściciela w podatku u źródła (WHT)

Długo oczekiwane objaśnienia podatkowe dotyczące stosowania klauzuli rzeczywistego właściciela (beneficial owner) w kontekście podatku u źródła (WHT) zostały opublikowane przez Ministerstwo Finansów 3 lipca 2025 r. Mają one na celu ujednolicenie praktyki interpretacyjnej oraz zwiększenie pewności prawa dla płatników dokonujących wypłat na rzecz nierezydentów.

Poniżej prezentujemy zestawienie najważniejszych kwestii z objaśnień i podsumowanie ich praktycznego znaczenia.

KLUCZOWE INFORMACJE

Objaśnienia doprecyzowują sposób rozumienia pojęcia rzeczywistego właściciela w celu stosowania preferencji w podatku u źródła. Zgodnie z ich treścią rzeczywistym właścicielem jest podmiot, który spełnia następujące warunki:

Ponadto objaśnienia wskazują na sytuacje, które mogą być wątpliwe w kontekście spełnienia powyższych przesłanek – takich jak np. przekazywanie należności opodatkowanych WHT do innego podmiotu w krótkim terminie po ich otrzymaniu czy brak ponoszenia ryzyka związanego z prowadzoną działalnością.

Co istotne, objaśnienia wskazują, że badanie statusu rzeczywistego właściciela dotyczy wyłącznie płatności biernych (np. odsetki czy dywidendy). Oznacza to, że nie ma takiego obowiązku dla usług niematerialnych.

2. Kryterium prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej

Zgodnie z objaśnieniami prowadzenie rzeczywistej działalności gospodarczej jest rozumiane jako posiadanie odpowiedniego substratu majątkowego i osobowego, który należy analizować w odniesieniu do konkretnej płatności, a także działalności prowadzonej przez dany podmiot. Z objaśnień wprost wynika, że w przypadku spółek holdingowych należy stawiać niższe wymogi co do substratu majątkowo-osobowego niż spółkom prowadzącym działalność operacyjną.

Jako kryteria związane z substratem osobowym i majątkowym objaśnienia wskazują:

▪️ posiadanie własnego majątku,

▪️ posiadanie lokalu biura,

▪️ zatrudnianie personelu,

▪️ opłacanie rachunków,

▪️ posiadanie kapitału służącego finansowaniu działalności,

▪️ samodzielne podejmowanie czynności w obrocie gospodarczym

▪️ czy posiadanie zarządu posiadającego adekwatne kwalifikacje.

O braku takiego substratu może świadczyć natomiast fakt, że:

▪️ członkami zarządu są wyłącznie osoby pełniące tę funkcję w sposób usługowy,

▪️ brakuje przypisania zakresu obowiązków takim członkom zarządu,

▪️ brakuje zatrudnienia pracowników innych niż administracyjni,

▪️ decyzje dotyczące podmiotu są konsultowane głównie z doradcami z kraju innego niż kraj jego siedziby.

Ponadto Ministerstwo Finansów dopuszcza posiadanie substratu majątkowo-osobowego w ramach grupy, a nie koniecznie tylko w poszczególnych spółkach. Korzystanie z zasobów spółki z grupy nie wyklucza więc statusu rzeczywistego właściciela.

Warunkiem jest jedynie, aby do udostępnienia dochodziło przez podmiot będący rezydentem jednego z państw członkowskich UE /EOG, a w przypadku zastosowania preferencji z UPO – środki takie udostępniać musi podmiot z tego samego państwa.

3. Koncepcja „look-through approach”

Ministerstwo Finansów wskazuje, że organy podatkowe co do zasady nie są zobowiązane do stosowania koncepcji LTA. Jej wykorzystanie jest możliwe wyłącznie, gdy występuje tożsamość rodzajowa płatności, jednak nie ma konieczności, aby tożsamość ta była również kwotowa. W ocenie Ministerstwa Finansów to płatnik ma wykazać możliwość zastosowania koncepcji look-thorugh approach.

PRAKTYCZNE ZNACZENIE DLA PODATNIKÓW I PŁATNIKÓW

Objaśnienia mają charakter wiążący dla organów podatkowych i mogą stanowić istotny punkt odniesienia w przypadku kontroli oraz sporów.

Mogą stanowić istotny punkt odniesienia szczególnie w przypadku kontroli oraz sporów z organami podatkowymi. Zastosowanie się przez podatnika do ich treści powoduje, że podlega on ochronie – tj. nie może z tego tytułu ponosić negatywnych konsekwencji np. karnoskarbowych.

Zwracamy uwagę, że mimo że objaśnienia nie prezentują istotnych zmian w dotychczasowym podejściu organów podatkowych, mogą wzmocnić pozycję podatników i płatników w przypadku wniosków o zwrot WHT i wystąpieniu o wydanie opinii zabezpieczających.

Dodatkowo, ujednolicone wytyczne mogą stanowić podstawę do aktualizacji wewnętrznych procedur i zapewnienia zgodności z przepisami (compliance).

Pełna treść objaśnień dostępna jest na stronie MF: https://www.gov.pl/attachment/8e218193-a74c-4fbb-a3b6-ead49cdbd9c2

W przypadku potrzeby wsparcia w zakresie analizy i wdrożenia nowych wytycznych, zachęcamy do kontaktu z naszym zespołem!