Kategoria: Bez kategorii

Zaliczka podlega VAT przy eksporcie towarów do Ukrainy, nawet gdy towar nie może zostać dostarczony.

Zgodnie ze stanowiskiem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 lipca 2022 r., podatnik, który nie wywiezie towarów w terminie 6 miesięcy od otrzymania zaliczki, musi opodatkować tę zaliczkę stawką 23% VAT.

Organ podatkowy wskazał, że przepisy nie przewidują innej, niż specyfika realizacji dostawy, możliwości wydłużenia terminu na zastosowanie stawki 0% VAT przy eksporcie towarów.

Stan wojny i inne zdarzenia, nawet jeśli mogą być traktowane jako siła wyższa, nie pozwalają na zastosowanie innych zasad opodatkowania. Tym samym, sposobem na uniknięcie podatku w takich przypadkach, może być przede wszystkim odstąpienie od umowy z kontrahentem.

Ministerstwo Finansów zakończyło konsultacje dot. projektu objaśnień podatkowych w zakresie Grup VAT.

W ramach konsultacji swoje (krytyczne) uwagi zgłosił zespół ALTO, wskazując na następujące zagadnienia:

• brak szczegółowych wyjaśnień dot. powiązań pomiędzy podmiotami, które mogą tworzyć Grupy VAT
• zasady fakturowania – określenie, jaki podmiot (Grupa VAT czy członek Grupy) powinien być wskazywany na fakturach oraz jakie mogą być konsekwencje błędu w tym zakresie
• moc ochronna interpretacji indywidualnych i wiążących informacji stawkowych – kogo i w jakim czasie obejmuje
• Grupa VAT a schematy podatkowe (MDR) – czy utworzenie Grupy wymaga raportowania?
• nadużycie prawa – czy może nim być utworzenie i działalnie Grupy VAT?

Wszystkie zgłoszone przez ALTO uwagi wraz z ich szczegółowym uzasadnieniem można znaleźć tutaj.

Masz pytania? Odezwij się do naszych ekspertów.

 

 

 

Ustawodawca od lipca częściowo uprościł rozliczenia podatkowe, skomplikowane przez Polski Ład. Zlikwidowana została problematyczna ulga dla klasy średniej, natomiast w zamian obniżono stawkę podatku w pierwszym progu podatkowym.

Na początku lipca weszła w życie większość przepisów tzw. Polskiego Ładu 2.0, określanego przez rządzących również jako pakiet Niskie Podatki. Nowelizacja zmienia obowiązujące od początku roku zasady opodatkowania wynagrodzeń wprowadzone przez Polski Ład. Tak szybka zmiana przepisów po półrocznym okresie obowiązywania wynikała z tego, że Polski Ład, który miał poprawić system podatkowy, nie był do końca przemyślany. Wiązało się to z niezadowoleniem ze strony pracowników, których wynagrodzenie netto pomimo deklaracji rządzących po wejściu w życie przepisów okazywało się niższe. Skomplikowane przepisy wiązały się również z dużą trudnością ich stosowania przez działy kadrowe w firmach. Dodatkowo, w półrocznym okresie obowiązywania przepisy zdążyły się kilkukrotnie zmienić.

Obowiązująca w większości od 1 lipca nowelizacja ma uprościć zasady opodatkowania i jednocześnie korzystnie wpłynąć na wysokość obciążenia fiskalnego wynagrodzeń. Co w tym zakresie zmieniło się dla pracowników zatrudnionych w branży ubezpieczeniowej oraz dla działów kadrowych ubezpieczycieli?

DOTYCHCZASOWE ZASADY 

Żeby właściwie zobrazować zakres wprowadzonych zmian, należy przypomnieć, jakie zasady opodatkowania wynagrodzeń pracowników obowiązywały w I połowie 2022 r. tj. z uwzględnieniem pierwotnej wersji Polskiego Ładu.

Od początku roku wyłączona została możliwość odliczania składki zdrowotnej od zaliczki na PIT. Do końca 2021 składka zdrowotna częściowo zmniejszała podatek do zapłaty. Składka była wyliczana według stawki 9% od dochodu, natomiast od zaliczki na podatek pracodawca jako płatnik odliczał 7,75% podstawy wymiaru składki. Dzięki temu mechanizmowi składka zdrowotna w istotnym zakresie zmniejszała kwotę podatku do zapłaty. Od początku roku to rozwiązanie już nie funkcjonuje.

Zmiany w zakresie składki zdrowotnej zwiększyły wysokość opodatkowania wynagrodzeń. W celu zniwelowania niekorzystnych dla pracowników skutków, rządzący zaproponowali rozwiązanie, które zostało nazwane ulgą dla klasy średniej. Na skutek zastosowania preferencji, wynagrodzenie netto otrzymywane przez pracownika nie powinno być niższe od wynagrodzenia wyliczonego z uwzględnieniem zasad obowiązujących do końca 2021 r. Praktyczne stosowanie ulgi było jednak problematyczne, a warunki do jej uwzględnienia w konkretnym przypadku arbitralne. Przysługiwała ona wyłącznie pracownikom osiągającym przychody mieszczące się w określonym przedziale (5 701 zł – 11 141 zł brutto miesięcznie). Rozwiązanie było dodatkowo niedopracowane i budziło liczne wątpliwości praktyczne, przez co jego zastosowanie było utrudnione.

Już na początku roku, kiedy okazało się, że wbrew wcześniejszym zapowiedziom w praktyce wprowadzona nowelizacja nie jest jednak korzystna, ustawodawca próbował naprawiać przepisy. W pośpiechu rozporządzeniem wprowadzono mechanizm nakładający na pracodawcę obowiązek podwójnego wyliczania zaliczki, tj. według zasad obowiązujących przed Polskim Ładem i po Polskim Ładzie. Pracodawca pobierał zaliczkę według „starych zasad”, jeżeli była niższa. Co istotne, wprowadzony mechanizm nie obniżał opodatkowania, ponieważ ewentualną różnicę, która w tym zakresie powstała pracownik musiałby na koniec roku zapłacić do urzędu. Z uwagi na wątpliwości co do zgodności z prawem wprowadzonego mechanizmu, został on następnie przeniesiony z rozporządzenia do ustawy.

Polski Ład to jednak nie tylko same niekorzystne, komplikujące rozliczenia podatkowe przepisy. Trzeba pamiętać, że od początku roku obowiązują dwie istotne, atrakcyjne dla pracowników zmiany, tj. podwyższona do 30 000 zł kwota wolna od podatku oraz wyższy próg podatkowy w wysokości 120 000 zł (do końca 2021 r. 85 528 zł). Nowelizacja nie wprowadza jednak w tym zakresie żadnych dodatkowych zmian.

LIKWIDACJA ULGI DLA KLASY ŚREDNIEJ I NIŻSZY PODATEK

Ministerstwo Finansów, chcąc ratować najważniejsze założenia Polskiego Ładu, zlikwidowało w nowelizacji ulgę dla klasy średniej. Od lipca rozliczenie zostaje więc uproszczone, a pracodawca nie ma obowiązku kalkulowania wysokości zaliczki z wykorzystaniem ulgi oraz rozstrzygania innych występujących w tym zakresie wątpliwości.

Jak jednak wskazywaliśmy, celem ulgi dla klasy średniej miało być zabezpieczenie pracowników osiągających „średnie” przychody przed zwiększeniem obciążenia wynagrodzenia składką zdrowotną. Likwidacja ulgi powinna więc skutkować efektywnym obniżeniem wynagrodzenia netto, tj. być niekorzystna dla dużej części pracowników.

Wynagrodzić to pracownikom ma obniżenie stawki podatku w pierwszym progu podatkowym. Dotychczas dochody pracownika do kwoty 120 000 zł w roku podatkowym były opodatkowane PIT według stawki 17%, natomiast zgodnie z zasadami obowiązującymi od 1 lipca, w pierwszym progu podatkowym zastosowanie ma stawka 12%. Jest to więc stosunkowo duża obniżka podatku, bo aż o 5 p.p., jednocześnie kolejna na przestrzeni kilku lat – w 2019 r. pierwsza stawka PIT została obniżona z 18% do 17%.

Obniżenie podatku powinno w prostszy sposób, niż ulga dla klasy średniej, zniwelować brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej. Trzeba również pamiętać o pozostałych korzystnych rozwiązaniach, obowiązujących od początku roku, tj. wyższej kwocie wolnej oraz wyższym progu podatkowym.

PODWÓJNE WYLICZANIE ZALICZKI

Nowelizacja uchyliła również przepisy ustawy o PIT wprowadzające obowiązek podwójnego wyliczania przez pracodawcę zaliczki na PIT, co zdecydowanie powinno uprościć proces związany z wyliczaniem podatku. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że konieczność dwukrotnej kalkulacji zaliczek nie została w pełni wyeliminowana.

Tego rodzaju obowiązek znajduje się również w tzw. ustawie o NFZ, w przepisach dotyczących ustalania wysokości składki zdrowotnej, zgodnie z którymi wartość składki zdrowotnej nie powinna być wyższa od zaliczki na PIT ustalonej według zasad obowiązujących do końca 2021 r. Ponieważ te przepisy nie zostają uchylone, pracodawcy nadal na potrzeby wyliczenia składki zdrowotnej będą musieli dokonywać podwójnego wyliczenia zaliczek. W tym zakresie uproszczenie rozliczeń po stronie pracodawców jest więc tylko częściowe.

PODATEK HIPOTETYCZNY

Po raz pierwszy mamy do czynienia z sytuacją, w której tak istotne zmiany w zakresie opodatkowania wynagrodzeń wchodzą w życie w trakcie roku podatkowego. W takich sytuacjach obowiązuje zasada, że wprowadzane zmiany nie mogą być dla podatników niekorzystne.

Z uwagi na wysoki poziom skomplikowania rozliczeń podatkowych, realizacja tej zasady w każdym przypadku może być utrudniona z uwagi na zróżnicowanie sytuacji poszczególnych podatników oraz dużą ilość zmiennych, które warunkują wysokość opodatkowania PIT w konkretnym przypadku.

W związku z likwidacją ulgi dla klasy średniej, w niektórych przypadkach nowe zasady opodatkowania mogą być mniej korzystne. Żeby zrealizować powyższą zasadę i wykluczyć sytuacje, w których pracownik straci na zmianach, ustawodawca zaproponował rozwiązanie, które zostało określone jako podatek hipotetyczny.

Przy rocznym rozliczeniu PIT za 2022 r., urząd skarbowy, dokonujący rozliczenia, będzie zobowiązany do wyliczenia wysokości rocznego zobowiązania w PIT dwukrotnie, tj. według zasad obowiązujących do 30 czerwca, jak i według przepisów obowiązujących od lipca, następnie rozliczenie roczne zostanie dokonane według zasad korzystniejszych dla podatnika. Dobrą informacją jest to, że obowiązek przekalkulowania wysokości opodatkowania nie będzie obciążał pracodawcy, lecz urząd.

Teraz trzeba liczyć na to, że rozwiązanie informatyczne przygotowane przez Ministerstwo Finansów zadziałają i umożliwią przeliczenie wysokości opodatkowania w dwóch reżimach. Niestety ciężko na ten moment przewidzieć, czy początek przyszłego roku nie przyniesie pracownikom oraz działom kadrowym kolejnych problemów związanych z rocznym rozliczeniem podatku.

ROZLICZENIA PIT OD LIPCA

Ustawodawca od lipca częściowo uprościł rozliczenia podatkowe, skomplikowane przez Polski Ład. Zlikwidowana została problematyczna ulga dla klasy średniej, natomiast w zamian obniżono stawkę podatku w pierwszym progu podatkowym. Dodatkowo w rozliczeniu rocznym podatek zostanie wyliczony według zasad, które w konkretnym przypadku będą korzystniejsze, tj. według przepisów obowiązujących w pierwszej lub w drugiej połowie roku. Nowelizacja nie przywróciła natomiast możliwości częściowego odliczania składki zdrowotnej od podatku, co było możliwe do końca 2021 r.

Jak jednak w ostatecznym rozrachunku wyjdą na tym pracownicy? Z perspektywy przepisów obowiązujących w pierwszej połowie roku, zasadniczo zmiany powinny być dla nich korzystne lub co najmniej neutralne. Również z perspektywy zasad obowiązujących w 2021 r. zmiany powinny być dla dużej części pracowników korzystne. Pomimo wyłączenia możliwość odliczania składki zdrowotnej mamy: niższą stawkę podatku (12%), wyższą kwotę wolną od podatku (30 000 zł) oraz wyższy pierwszy próg podatkowy (120 000 zł).

Według business judgment rule, członek organu, który postępował lojalnie wobec spółki oraz z należytą zawodową starannością, jednak na skutek jego błędnej decyzji biznesowej spółce została wyrządzona szkoda, będzie mógł wyłączyć swoją odpowiedzialność za tę szkodę, ale pod warunkiem: jego decyzje były podejmowane w granicach uzasadnionego ryzyka biznesowego w oparciu o adekwatne do okoliczności informacje.

Decyzje zarządu obarczone są ryzkiem błędu. Podejmowane są w końcu za spółkę, którą członkowie zarządu reprezentują i której sprawy prowadzą, a spółka ta prowadzi działalność gospodarczą, która ze swojej definicji już niejako wiąże się z ryzkiem gospodarczym. Dodatkowo, aktualne otoczenie prowadzenia biznesu – niestabilna sytuacja geopolityczna i ekonomiczna, brak pewności co do prawa itd. w mniejszym, albo większym stopniu, w zależności od sytuacji konkretnej spółki oraz rynków zagranicznych, na których działa, mogą wypływać na poziom tego ryzyka i praktyczne możliwości jego mitygowania. Nawet przy najlepiej wykonywanych obwiązkach zarządczych z błędną decyzją biznesową, która może mieć swoje konkretne negatywne konsekwencje dla spółki, członek zarządu musi się liczyć. Czy powinien powstrzymywać się zatem od podejmowania ryzykownych decyzji, które przecież nie zawsze muszą działać na niekorzyść spółki?

Oczywiście, że nie. Trudno sobie wyobrazić, że bierny członek zarządu, sparaliżowany strachem przed popełnieniem błędu przy podejmowaniu decyzji zarządczych, będzie w stanie należycie zarządzać spółką. Tutaj z pomocą, od jesieni tego roku, przychodzi nowy model kształtowania odpowiedzialności członków organów spółek kapitałowych (nowe przepisy dotyczą nie tylko członków organów zarządczych, ale również nadzorczych). Dnia 13 października 2022 r. w wyniku nowelizacji kodeksu spółek handlowych (KSH), popularnie określanej jako „prawo holdingowe”, odpowiedzialność członków organów spółek kapitałowych będzie kształtowana w oparciu o zasadę biznesowej oceny sytuacji (business judgment rule).

Czym jest business judgemnt rule?

Najprościej rzecz ujmując business judgment rule jest przyznaniem przez ustawodawcę członkom organów spółek kapitałowych prawa do popełnienia błędu w związku z należytym wykonywaniem przez nich obowiązków. Podejmowanie decyzji w oparciu o zasadę business judgment rule może stanowić parasol ochronny przy podejmowaniu decyzji z ramach wykonywania obowiązków, tak aby członek organu nie obawiał się podciągnięcia do odpowiedzialności, jeśli jego decyzja/osąd nie okazał się trafny, a nawet jeśli naraził spółkę na szkodę.
Ustawodawca zdecydował się dodać do KSH przepisy (zaczną obowiązywać od 13 października 2022 r.), które wprost prowadzają do polskiego porządku prawnego, wzorem krajów anglosaskich oraz niektórych krajów europejskich (Austria, Chorwacja, Czechy, Hiszpania, Niemcy, Portugalia, Słowacja, Rumunia), zasadę biznesowej oceny sytuacji. W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest to art. 293 § 3 KSH, a w przypadku spółki akcyjnej art. 483 § 3 KSH – oba przepisy brzmią tak samo i odnoszą się do członków organów zarządczych oraz nadzorczych, oraz umieszczone są w rozdziale dot. odpowiedzialności cywilnoprawnej:

„Członek zarządu, rady nadzorczej oraz likwidator nie narusza obowiązku dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności, jeśli postępując w sposób lojalny wobec spółki, działa w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz i opinii, które powinny być w danych okolicznościach uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny.”

Zerwanie z oceną z perspektywy skutku

Zasada biznesowej oceny sytuacji zrywa z przyjętą dotychczas zasadą stosowaną do oceny zachowań członków organów przy ustalaniu ich odpowiedzialności, a mianowicie, oceną ich zachowań przez pryzmat skutków decyzji biznesowych, czyli następczo – z perspektywy skutku. Zgodnie z zasadą biznesowej oceny sytuacji zachowanie członka organu powinno być oceniane na moment kiedy podejmował on daną decyzję biznesową. Ocena zachowania członka organu będzie sprowadzała się do oceny tego, czy dysponował on, na moment podejmowania decyzji, adekwatnymi informacjami, opiniami itd., które w danych, konkretnych okolicznościach powinny być uwzględnione przy dokonywaniu starannej oceny.

Tak ukształtowana zasada odpowiedzialności członków organów koresponduje z innymi kierunkami nowelizacji KSH – prawo holdingowe – najogólniej rzecz ujmując z profesjonalizacją rad nadzorczych i mechanizmami prawnymi, które tę profesjonalizację umożliwiają, a co za tym idzie umożliwiają również łatwe uzyskanie przez członków rad nadzorczych adekwatnych informacji, opinii, dokumentów niezbędnych do należytego wykonywania obowiązków nadzorczych, np. mechanizmy zapewniające przepływ informacji pomiędzy zarządem a radą nadzorczą, instytucja doradcy rady nadzorczej itd.

W mojej ocenie zasada biznesowej oceny sytuacji w praktyce funkcjonowania organów spółek kapitałowych sprowadzi się do tego, że w trudnej sytuacji decyzyjnej członek organu, który w celu dokonania starannej oceny sytuacji, by zabezpieczyć się przed zarzutem niedochowania należytej zawodowej staranności, zasięgnie adekwatnych opinii i analiz, czyli będzie gromadził odpowiednią do danej sytuacji dokumentację zabezpieczającą i uzasadniającą jego konkretne decyzje (defense file).

Obowiązek lojalności i należytej staranności

Aby w pełni zrozumieć zasadę biznesowej oceny sytuacji nie można jej oderwać od podstawowych obowiązków członków organów, które kształtują ich zasady odpowiedzialności, a które zostały niejako uporządkowane, a niekiedy wrażone wprost w omawianej nowelizacji KSH, tj. obowiązku lojalności oraz należytej staranności, a także obowiązku zachowania tajemnic spółki.
Oba podstawowe obowiązki korporacyjne członków organów – obowiązek lojalności oraz należytej staranności, wynikają wprost z stosunku organizacyjnego łączącego członka organu ze spółką.
Zgodnie z treścią nowych przepisów [w odniesieniu do sp. z o.o.: art. 2091 § 1 KSH (zarząd), art. 2141 § 1 KSH (rada nadzorcza); dla S.A.: 3771 § 1 KSH (zarząd), art. 3871 § 1 KSH (rada nadzorcza):

„Członek zarządu [rady nadzorczej] powinien przy wykonywaniu swoich obowiązków dołożyć staranności wynikającej z zawodowego charakteru swojej działalności oraz dochować lojalności wobec spółki.”

Obowiązek dołożenia staranności wynikającej z zawodowego charakteru działalności był dotychczas wyrażony wprost w przepisach. Odnoszą się do niego normy prawne dotyczące niedbalstwa.
Obowiązek lojalności z kolei, mimo że z powodzeniem wyprowadzany przez orzecznictwo z całokształtu dotychczasowych przepisów, dopiero w przedmiotowej nowelizacji KSH – prawo holdingowe został wyrażony wprost.

Przejawami obowiązku lojalności, niejako jego częściami składowymi, są następujące instytucje prawa (dotychczas choć rozproszone wyrażone wprost w KSH): zakaz konkurencji, sprzeczność interesów, wyłączenie reprezentacji itd.

Obowiązek lojalności wobec spółki to nakaz unikania sytuacji, gdzie interes osobisty członka organu mógłby lub znalazłby się w konflikcie z interesem spółki. Innymi słowy, istotą obowiązku lojalności wobec spółki jest nakaz powstrzymania się przez członka organu spółki od wszelkich działań sprzecznych z interesem spółki.

Ciekawym przykładem obowiązku mieszczącego się w zakresie przedmiotowym pojęcia obowiązek lojalności jest obowiązek przekazywania informacji w sposób pełny. Patrząc na ten obowiązek w szerszym kontekście nowelizacji KSH, tj. przepisów mających służyć profesjonalizacji nadzoru w spółkach – przepisy dotyczące obowiązków informacyjnych zarządu wobec rady nadzorczej są swoistym „nieszkodliwym nadmiarem”, gdyż taki obowiązek i tak już spoczywał na członkach zarządu i wynikał z obowiązku lojalności wobec spółki.

Obowiązek zachowania tajemnic spółki (nawet po wygaśnięciu mandatu), w nowelizacji KSH również wyrażony wprost w przepisach – zarówno wobec członków zarządu jak i rady nadzorczej, jest obowiązkiem składającym się na obowiązek lojalności wobec spółki.

Elżbieta Dzierżek, ostatnio przez dekadę związana ze spółką Empik S.A. dołączyła od 1 lipca 2022 r. jako Team Leaderka do zespołu Accounting w ALTO.

Elżbieta doradza klientom w aspektach księgowych od ponad 20 lat. Posiada wszelkie niezbędne umiejętności i doświadczenie, aby zarządzać złożonymi procesami wymagającymi dużej wiedzy księgowej. Od wielu lat przygotowuje deklaracje CIT, VAT oraz sporządza Sprawozdania Finansowe. Odpowiada również za raporty dla instytucji zewnętrznych, takich jak GUS i NBP. Ela posiada doświadczenie w prowadzeniu spółek z branży handlowej i produkcyjnej.

„Obszar outsourcingu usług księgowych zmienia się, tak jak i zmieniają się oczekiwania klientów. Dzisiaj zewnętrzny księgowy to doradca i partner w biznesie. Dołączenie Eli, która ma bogate doświadczenie w księgowości wewnętrznej i bardzo dobrze rozumie potrzeby i wyzwania, jakie są stawiane przez biznes działom finansowym, pozwoli nam jeszcze lepiej odpowiadać na oczekiwania stawiane przez naszych klientów” – mówi Paweł Fałkowski, Partner zarządzający linią biznesową Accounting w ALTO.

„Outsourcing to praca zespołowa. Oprócz kwestii merytorycznych, niezwykle istotny jest dobór członków zespołu oraz budowanie i wspieranie właściwych relacji i interakcji między ludźmi. Wierzę, że Ela wesprze pozostałych członków zespołu zarówno swoimi umiejętnościami i doświadczeniem z zakresu księgowości, jak też w aspektach biznesowych i personalnych” – dodaje Paweł Fałkowski.

Ela jest absolwentką Wyższej Szkoły Ubezpieczeń i Bankowości (magister na kierunku Finanse
i Bankowość) oraz Akademii Finansów (Podyplomowe studia na kierunku Rachunkowość). Ma uprawnienia Ministerstwa Finansów do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych na podstawie Certyfikatu nr 30863/2008.

To, ile członek kadry zarządzającej otrzyma na rękę, w dalszym ciągu zależy od formy zatrudnienia. Z kolei wysoko wykwalifikowany ekspert zarobi tyle, na ile pozwoli mu wybrana forma opodatkowania.

Z punktu widzenia przepisów podatkowych status menedżera zatrudnionego na podstawie tzw. kontraktu menedżerskiego lub uchwały jest tożsamy ze statusem szeregowego pracownika. Przychód menedżera, tak jak przychód pracownika, pomniejszany jest o koszty uzyskania przychodów ustalone w sposób ryczałtowy, a jego dochód obliczany jest według skali podatkowej. W tej kwestii nowelizacja Polskiego Ładu faktycznie nic nie zmienia. Choć, jeśli się uprzeć, to można powiedzieć, że realizuje ona postulat sprawiedliwości podatkowej poprzez likwidację ulgi dla klasy średniej. Dzięki czemu zrównuje pod względem podatkowym dochody z umowy o pracę z dochodami menedżerów uzyskiwanych z tytułu powołania oraz kontraktów menedżerskich. Inną sprawą jest, który menedżer zatrudniony na umowie o pracę miał możliwość skorzystania z tej ulgi oraz który z nich hipotetycznie mógłby z niej skorzystać, jeżeli byłaby ona dostępna dla wszystkich menedżerów.

Przed i po zmianach

W praktyce menedżer wykonuje swoje zadania na podstawie uchwały o powołaniu (jako członek zarządu), umowy o pracę albo kontraktu menedżerskiego. Z podatkowego punktu widzenia te formy zatrudnienia po nowelizacji są sobie równe. Uzyskane przychody – bez względu na tytuł ich otrzymania – będą pomniejszone o ryczałtowo określone koszty. Przepisy ustawy o PIT nie dają bowiem możliwości odliczenia ich w wysokości wydatków faktycznie poniesionych tak jak przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Dodatkowo, jeżeli dany tytuł stanowi podstawę do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, to wydatki na nie pomniejszają uzyskany dochód, który – tak jak dotychczas – jest opodatkowany według skali podatkowej. Ale nie jak przed zmianą stawką 17 proc. w pierwszym przedziale podatkowym, tylko stawką 12 proc. W ramach nowelizacji nie powrócono do możliwości odliczenia od podatku składki na ubezpieczenie zdrowotne, której koszt kompensowany jest niższą stawką podatkową (12 proc.) oraz wyższą – w stosunku do obowiązującego do końca 2021 roku – kwotą pierwszego progu podatkowego (120 tys. zł).

Różnicy pomiędzy wskazanymi formami zatrudnienia nie sposób także zauważyć z punktu widzenia przepisów dotyczących ubezpieczenia zdrowotnego. Każdy z tytułów do pełnienia funkcji menedżera stanowi jednocześnie tytuł do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, a stawka ubezpieczenia wynosi 9 proc. przychodu. Tym samym, żaden z tytułów do pełnienia czynności zarządzania nie daje możliwości do opłacania ubezpieczenia dobrowolnie, którego wysokość – z uwagi na sposób obliczenia – byłaby z pewnością niższa, a przez to bardziej atrakcyjna dla menedżera.

Najwięcej do zaoferowania – z punktu widzenia korzyści menedżera – mają przepisy odnoszące się do ubezpieczeń społecznych. Tutaj najbardziej atrakcyjną formą zatrudnienia jest powołanie, a to z tego powodu, że nie stanowi ono – jak na razie – tytułu do ubezpieczenia. Tym samym, wynagrodzenie menedżera wynagradzanego na podstawie tzw. uchwały nie jest pomniejszane o składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz chorobowe. A jak to wszystko wygląda na liczbach?

Kto ma lepiej

Wysoko wykwalifikowany specjalista – w odróżnieniu od menedżera – może świadczyć usługi także w ramach działalności gospodarczej i korzystać z opodatkowania 19-proc. podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Daje to – ale tylko pozornie – dużą swobodę we wpływaniu na finalny wynik działalności, tj. na dochód netto. Problem polega tu na tym, że podatnik musi dokonać wyboru na przyszłość opierając się na swoich prognozach co do wysokości przyszłych przychodów oraz kosztów. A to – jak pokazuje obecna rzeczywistość – jest obarczone dużym ryzykiem błędu, czego ustawodawca nie chce zauważyć. Każdy niespodziewany przychód uzyskany w ciągu roku lub poniesiony koszt może skutkować tym, że wybrana forma rozliczenia finalnie będzie niekorzystna dla podatnika, co przejawi się zapłatą większego podatku oraz wyższej składki zdrowotnej.

 

 

Jak widać na przykładzie, wraz ze wzrostem wydatków na prowadzenie działalności gospodarczej maleje atrakcyjność ryczałtu, z uwagi na jego konstrukcję, tj. brak możliwości uwzględnienia kosztów w wyniku podatkowym.

Odwrotna zależność zachodzi natomiast pomiędzy wzrostem przychodów a wybraną formą opodatkowania. Tu, zakładając, że koszty uzyskania są stałe, im wyższy przychód, tym bardziej opłacalną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z uwagi na sposób obliczania składki zdrowotnej.

 

Odliczenie składki zdrowotnej…

W ramach zmian wprowadzonych nowelizacją Polskiego Ładu umożliwiono podatnikom rozliczającym się według stawki liniowej odliczenie od dochodu składki na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie nieprzekraczającej 8700 zł rocznie. Z kolei, podatnikom rozliczającym się w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych umożliwiono pomniejszenie dochodu o 50 proc. składek na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconych w roku podatkowym. Prawa do odliczenia nie przyznano jednak podatnikom opodatkowanych według skali podatkowej. Tej grupie musi wystarczyć prawo do stosowanie 12-proc. stawki podatku.

 

…i zmiana formy opodatkowania

Jednocześnie, w ramach nowelizacji ustawodawca dał możliwość podatnikom, którzy obecnie opodatkowani są liniowo bądź ryczałtem, zmiany formy opodatkowania na skalę podatkową. Podatnicy rozliczający się według skali podatkowej nie mają możliwości dokonania takiej zmiany. To rozwiązanie jest atrakcyjne w szczególności dla tych podatników, którzy wybrali ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i ponieśli bądź prognozują, że poniosą wysokie wydatki związane z prowadzona działalnością. Rozwiązanie to może być ciekawe również dla przedsiębiorców – samotnych rodziców, którzy chcieliby skorzystać z przywróconej obecnie możliwości wspólnego rozliczenia z dzieckiem. Zmiana formy opodatkowania powinna nastąpić po wcześniejszym dokładnym przeanalizowaniu sytuacji podatnika.

 

Podstawa prawna:

– ustawa z 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r., poz. 1265)