System kaucyjny
System kaucyjny w Polsce zostanie uruchomiony 1 lipca 2025 – co czeka jego uczestników ?
System kaucyjny w Polsce ma zostać uruchomiony w dniu 1 lipca 2025 r. Jego najważniejszym założeniem jest pobieranie kaucji przy sprzedaży napojów w opakowaniach z obowiązkiem jej zwrotnego wypłacenia konsumentowi, pod warunkiem zwrotu butelki lub opakowania. Takie systemy funkcjonują już w wielu krajach na świecie, a w samej Europie w niemal 20 krajach.
Średnio zagraniczne systemy kaucyjne były wdrażane przez około 4 lata. W Polsce nie tylko z góry dostaliśmy na to jedynie półtora roku (ustawa została uchwalona w końcówce poprzedniej kadencji Sejmu), ale kluczowe założenia systemu zostały ostatecznie, po szeroko zakrojonych konsultacjach społecznych, zmienione na ostatniej prostej przygotowań do inauguracji systemu.
Najważniejszymi organizatorami systemu kaucyjnego będą podmioty reprezentujące (tzw. operatorzy), czyli spółki akcyjne z kapitałem 5 mln zł, które podlegają szeregowi wymogów formalnych i obowiązkowi rejestracji. Prawdopodobnie docelowo w Polsce będzie funkcjonowało więcej niż 5, ale nie więcej niż 10 operatorów.
System z założenia powinien działać na zasadzie non-profit, a taki punkt wyjścia jest na pewno wątpliwy biorąc pod uwagę stopień skomplikowania całego procesu i mnogości rozliczeń finansowych między jego uczestnikami. Poza pewnymi wytycznymi ustawowymi co do treści umów między operatorem a wprowadzającymi, czy jednostkami handlowymi, nie ma żadnych dostępnych podpowiedzi czy wzorów jakie można by wykorzystać, aby zaadresować wszystkie istotne wątki organizacyjne i finansowe.
System kaucyjny obejmie opakowania po napojach, które mogą być plastikowe (do 3 litrów), szklane (do 1,5 litra) lub metalowe (do 1 litra). Opakowania te mogą być zbierane w jednostkach handlowych manualnie lub w sposób zautomatyzowany – przy pomocy tzw. butelkomatów. I choć producentów takich maszyn jest już na rynku prawie 20, nie każdy punkt sprzedaży wie czy w ogóle musi prowadzić zbiórkę, a jeśli musi – czy stać go na automatyzację w tym zakresie.
Ekspert dla Ciebie
Wszystkich zainteresowanych systemem kaucyjnym zapraszamy już w przyszłym tygodniu na konsultacje z naszym ekspertem – Tomaszem Wagnerem, Partnerem w ALTO i doradcą podatkowym.
Oznacza to możliwość zapisania się na 30-minutową bezpłatną rozmowę, w trakcie której nasz ekspert postara się zaadresować Państwa pytania lub wątpliwości związane z tematyką systemu kaucyjnego. Wskaże też zagadnienia, które w naszej ocenie są na tyle złożone, że powinny podlegać szczegółowej analizie i opinii eksperckiej.
Nasz ekspert będzie dla Państwa dostępny w dniach od 12 do 13 listopada. Zachęcamy do zapisów na konkretne godziny przy użyciu poniższego linku:
W przypadku, gdyby zaproponowane daty lub godziny spotkań zostały wyczerpane lub nie odpowiadały Państwa dostępności, zapraszamy do kontaktu mailowego – zrobimy co w naszej mocy, żeby zaproponować alternatywne terminy.
Masz pytania?
Wyzwania systemu kaucyjnego
Kluczowe dla uruchomienia systemu jest podjęcie istotnych wysiłków na gruncie edukacyjnym. Społeczeństwo musi nie tylko wiedzieć, że napoje staną się wyjściowo droższe, że będzie można odzyskać kaucję po zwrocie opakowania, ale także że nie można go wcześniej zniszczyć czy nawet zgnieść. Poza konsumentami, przeszkolić należy personel, który będzie musiał być gotowy na operacje na kaucji, a także na kontakt z klientem i jego wątpliwościami co do funkcjonalności systemu.
System kaucyjny to ogromne wyzwanie finansowe i logistyczne, ale również podatkowe. W trakcie konsultacji społecznych odmówiono komentarza na temat traktowania kaucji na gruncie CIT, ograniczając zmiany prawne do regulacji VAT. Te mają być rozsądne, ale niezwykle pionierskie i odważne. Po raz pierwszy na gruncie VAT pojawi się płatnik podatku wpłacający podatek należny w imieniu innego podmiotu. Choć finansowo dopina to założenia systemu, to w praktyce może budzić wiele wyzwań i kontrowersji.
System kaucyjny jest rozwiązaniem powszechnie akceptowanym i oczekiwanym przez społeczeństwo. Wedle różnych szacunków popiera go nawet 90% z obywateli. Z kolei skutki wprowadzenia takich systemów wydają się co najmniej wyraźne, a niekiedy oszałamiające – w Niemczech poziom zbiórki opakowań po napojach wynosi aż 98%.
W praktyce jednak dobre intencje i kapitał ludzki nie wystarczą, jeśli kluczowi uczestnicy systemu kaucyjnego nie wykażą się najwyższą przenikliwością co do wyzwań jakie niesie dla nich planowany system i nie zinwentaryzują własnych obowiązków i terminów w jakich należy podjąć działania, decyzje, złożyć zamówienia, stworzyć procedury, przeprogramować systemy, poinformować kontrahentów o zmianach w asortymencie, podpisać lub zmienić umowy (w tym z operatorami), zamówić sprzęt, prześwietlić zapasy, ocenić scenariusze niejasne w świetle litery prawa i przygotować się na sytuacje awaryjne. Dla wielu z uczestników drobne błędy lub niedopatrzenia mogą skutkować reperkusjami zarówno finansowymi i fiskalnymi, a nawet PR-owymi.
W ALTO ze szczególną uwagą analizujemy nie tylko przepisy, ale i sytuację biznesów, które formować będą ramy systemu. Nasi eksperci już od 2 lat uczestniczą w debatach, konferencjach, konsultacjach i dyskusjach eksperckich dotyczących wszelkich szczegółowych implikacji związanych z jego wprowadzeniem. Wypowiadają się również na łamach prasy i w materiałach video.
Poniżej posłuchać można podcastu „Odpowiedzialni za przyszłość”, w którym gościnnie wystąpił Tomasz Wagner, przybliżając kwestie związane z wdrożeniem systemu:
Sprawdź, jak możemy Ci pomóc.
Jesteśmy gotowi przedstawić Państwu pełną agendę działań niezbędnych do zapewnienia Państwa biznesowi bezpiecznego i skutecznego udziału w systemie kaucyjnym.
W związku z tym przygotowaliśmy dedykowane ulotki dla różnych uczestników systemu, które wskazują na ich kluczowe zadania i wyzwania. Zachęcamy do zapoznania się z nimi po wypełnieniu formularza.
Zapraszamy też do kontaktu, jeśli wsparcie eksperckie w tym temacie uznają Państwo za wskazane.
Wypełnij formularz i pobierz ulotkę dla swojej branży!
Mogą Cię zainteresować:
Podatki
Dziennik Gazeta Prawna: Zasady naliczania VAT od kaucji zostaną ujednolicone
Od 2025 r. VAT od niezwróconych opakowań jednorazowych i wielorazowych będzie rozliczany raz w roku przez producentów lub dy...
Czytaj dalej
Podatki
Hurt & Detal: System kaucyjny w Polsce - poradnik prawny
System kaucyjny w Polsce, którego wprowadzenie zapowiedziano na 1 stycznia 2025 r., wzbudził wiele dyskusji i sporów odnośnie jego...
Czytaj dalej
Podatki
Rzeczpospolita: System kaucyjny w Polsce już od stycznia 2025. Co nas czeka?
System kaucyjny w Polsce ma ruszyć od stycznia 2025 r. Jego najważniejszym założeniem jest pobieranie kaucji przy sprzedaży napojó...
Czytaj dalej