Zostało niewiele czasu na odzyskanie nienależnie zapłaconej sankcji VAT

Chodzi o wnioski oparte na argumentacji przedstawionej przez Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 15 kwietnia 2021 r. w sprawie C-935/19. TSUE skrytykował w nim zwłaszcza automatyzm przepisów polskiej ustawy o VAT, tj. nakładanie na podatników sankcji VAT w takiej samej wysokości, niezależnie od tego czy nieprawidłowość w VAT wykryta przez organ w toku kontroli wynika z:

• przyjętej przez podatnika, błędnej wykładni przepisów prawa materialnego, czy jednak
• uczestnictwa w oszustwie podatkowym i powoduje uszczuplenie wpływów do Skarbu Państwa z tyt. tego podatku.

W przyszłości polskie organy powinny akceptować ww. orzeczenie Trybunału. Oznacza ono jednak również, że w wielu sytuacjach w przeszłości sankcja VAT była nakładana na podatników sprzecznie z Dyrektywą, a zatem została ona zapłacona nienależnie. Podatnicy mogą się więc domagać jej zwrotu.

Co ważne –  i co różnicuje tę sytuację od innych spraw związanych z nadpłatami podatku, powstałymi na podstawie orzeczeń TSUE – sankcja VAT była zawsze nakładana i płacona w podstawie decyzji. Przykładowo, jeśli organ przeprowadził u podatnika kontrolę, w której zakwestionował pewne rozliczenia podatnika w VAT i podatnik zgodził się z tymi ustaleniami (składając korektę deklaracji), w kolejnym kroku urząd skarbowy wydawał odrębną decyzję, nakładającą na podatnika właśnie to dodatkowe zobowiązanie. Natomiast gdy podatnik nie złożył korekty po kontroli, organ po przeprowadzonym postępowaniu wydawał decyzję, którą określał prawidłową kwotę VAT i równocześnie nakładał nią dodatkową sankcję.

Jeśli podatnik nie zainicjował sporu z organem z tym zakresie (nie złożył w przeszłości odwołania / skargi) i decyzja taka stała się ostateczna to dążąc do odzyskania zapłaconych kwot sankcji należy w pierwszej kolejności wzruszyć tę decyzję – tj. złożyć do odpowiedniego organu wniosek o wznowienie postępowania. Tym sposobem, organ ponownie zajmie się sprawą, tym razem jednak uwzględniając stanowisko TSUE. Czasu nie zostało jednak dużo. Z uwagi na fakt, że sentencja wyroku została już opublikowana w Dz.U. UE, termin na złożenie wniosku upływa 7 lipca 2021 r.

W późniejszym terminie podatnicy właściwie nie będą mieli już możliwości domagania się zwrotu tych środków (niezależnie od tego kiedy mija termin przedawnienia zobowiązania).

Trochę więcej czasu mają podatnicy, których sprawa została zakończona na etapie sądu administracyjnego (tj. którzy „przegrali” prawomocnie spór ze skarbówką na etapie sądów administracyjnych). Termin na wniesienie odpowiedniej skargi, wznawiającej postępowanie upływa tutaj 7 września 2021 r

„Najlepszą” sytuację pod tym względem mają podmioty, będące ciągle w trakcie sporu z fiskusem. W takiej sytuacji wyrok TSUE można powołać w każdej chwili, w toku postępowania, jako argument, wzmacniający stanowisko podatnika.