[ALERT ALTO]: Polski Ład do kolejnej poprawki

28 czerwca 2022 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został nowy projekt zmian ustaw podatkowych będący kolejną modyfikacją tzw. Polskiego Ładu, głównie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych („CIT”). Ustawodawca w projekcie, który, jak sam określił, wprowadza regulacje o charakterze naprawczym i doprecyzowującym, zmodyfikował przepisy dotyczące m.in. tzw. podatku minimalnego, podatku od zagranicznych jednostek kontrolowanych (CFC) oraz uchylenia przepisów o ukrytej dywidendzie.

1. Tzw. podatek minimalny

Odroczenie obowiązywania

Proponowane zmiany przewidują zawieszenie stosowania regulacji do końca 2022 r.

Zmiana poziomu rentowności

Podwyższeniu z 1 do 2% ma ulec wskaźnik rentowności obligujący do ewentualnej zapłaty podatku.

Zawężenie stosowania regulacji

Zmianie ulegnie również metoda kalkulacji wskaźnika, w której rozszerzono katalog pozycji wyłączonych:

1. w kategorii kosztów – o opłaty z tytułu leasingu, wzrost wartości wynagrodzeń i składek na ZUS, wzrost wartości energii oraz wartość podatku akcyzowego,
2. w kategorii przychodów – o wartość należności handlowych zbywanych na rzecz podmiotów z branży faktoringowej.

Ponadto, wprowadzono zmiany w sposobie liczenia zobowiązania podatkowego oraz wprowadzono alternatywną metodę ustalenia podstawy opodatkowania, w efekcie czego w zależności od rodzaju podatnika, podstawa opodatkowania będzie równa:

1. 4% przychodów (10% podatku) lub
2. 2% przychodów powiększonych o wybrane koszty pasywne, np. usługi o charakterze doradczym, WNiP (opłaty licencyjne etc.) oraz koszty finansowania dłużnego (10% podatku).

Projekt ustawy wprowadza również dodatkowe wyłączenia podmiotowe z opodatkowania m.in. dla tzw. małych podatników, spółek komunalnych, niektórych podatników świadczących usługi ochrony zdrowia, podatników postawionych w stan upadłości lub likwidacji oraz dla podatników, którzy w poprzednich latach osiągali rentowność podatkową powyżej 2%.

Zmiany w rozliczaniu kosztów finansowania dłużnego w kosztach podatkowych (art. 15c ust. 1 i  art. 16 ust. 1 pkt 13f ustawy CIT).

Zważywszy na istniejące wątpliwości interpretacyjne, ustawodawca doprecyzował, że podatnicy zobowiązani stosować limit kosztów finansowania dłużnego muszą wybrać wyższą z wartości, o których mowa w przepisie – 3 mln zł wartości kosztów finansowania dłużnego lub wartość wynikająca z zastosowania 30% limitu wskaźnika podatkowego EBITDA.

Ponadto ustawodawca, zgadzając się z postulatami podatników, proponuje całkowite wyłączenie  ograniczenia w zaliczeniu do kosztów podatkowych, kosztów finansowania dłużnego w przypadku kosztów poniesionych na transakcje kapitałowe, kiedy udzielającym finansowania jest bank lub spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa mające siedzibę w państwie członkowskim UE lub w państwie należącym do EOG (można wnioskować, że preferencja ta obowiązuje również, gdy środki te zostały uzyskane bezpośrednio od podmiotu powiązanego). Poza przedmiotową regulacją znalazłyby się również wydatki poniesione na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) lub ogółu praw i obowiązków w podmiotach innych niż powiązane. Propozycję tę z pewnością należy ocenić pozytywnie.

2. Uchylenie przepisów o ukrytej dywidendzie

Ministerstwo proponuje uchylenie regulacji w zakresie tzw. ukrytej dywidendy.

3. Zmiany w zakresie zagranicznych jednostek kontrolowanych (CFC)

Wprowadzenie nowych definicji

Ustawa przewiduje wprowadzenie dwóch nowych definicji:

1. dominującej zagranicznej jednostki kontrolowanej – jest to zagraniczna jednostka kontrolowana, w której podatnik posiada bezpośrednio co najmniej 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub co najmniej 50% prawa do uczestnictwa w zysku, w przypadku gdy jednostka ta posiada zależną zagraniczną jednostkę kontrolowaną;
2. zależnej zagranicznej jednostki kontrolowanej – jest to zagraniczna jednostka kontrolowana, w której dominująca zagraniczna jednostka kontrolowana posiada bezpośrednio co najmniej 50% praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających lub 50% prawa do uczestnictwa w zysku.

Eliminacja podwójnego opodatkowania

Projekt wprowadza mechanizm eliminacji podwójnego opodatkowania w przypadku płatności dywidendy w grupach kapitałowych. Jest on oparty na określeniu dominującej zagranicznej jednostki kontrolowanej oraz zależnej zagranicznej jednostki kontrolowanej i polega na pomniejszeniu podatku od dochodów z dominującej zagranicznej jednostki kontrolowanej o odpowiednią część podatku z dochodów zależnej zagranicznej jednostki kontrolowanej. Pomniejszenie podatku jest ograniczone pewnymi warunkami.

Dodatkowo, aby zastosować ten mechanizm, przychód powinien być uwzględniony w podstawie opodatkowania dominującej CFC.

Doprecyzowanie przesłanek uznania za CFC

Ustawa doprecyzowuje, jak należy kalkulować rentowność CFC, poprzez określenie, że wartość aktywów co do zasady określa się na koniec roku, za który ma być zapłacony podatek, a w przypadku zbycia aktywa w ciągu roku, proporcjonalnie do czasu jego posiadania przez jednostkę.

4. Zmiana przepisów dotyczących opodatkowania podatkiem od przerzuconych dochodów

Projekt ustawy przewiduje ograniczenie katalogu podmiotów objętych tym podatkiem poprzez doprecyzowanie, jakie warunki muszą spełniać spółki podlegające opodatkowaniu. Ustawa określa m.in. że podmiotem powiązanym, na rzecz którego ponoszone byłyby koszty spełniające definicję przerzuconych dochodów, jest wyłącznie podmiot zagraniczny, tj. nierezydent.

W przypadku spółek posiadających siedzibę lub zarząd w Polsce:

1. zakresem podatku objęte są tylko koszty uzyskania przychodów,
2. nie będą one objęte podatkiem, jeśli suma kosztów pasywnych poniesionych przez tę spółkę w roku podatkowym na rzecz niektórych podmiotów powiązanych stanowi mniej niż 3% KUP.

Ustawodawca proponuje zmienić również warunek, którego spełnienie powodowałoby, że mamy do czynienia z przerzuconymi dochodami. Zgodnie z projektem, aby koszt został uznany za przerzucony dochód, opodatkowanie zagranicznego odbiorcy należności z tego tytułu będzie musiało być niższe niż efektywna stawka 14,25% (obecnie mówimy o podatku faktycznie zapłaconym 25% niższym niż ten, który byłby należny), a ponadto, określając efektywną stawkę opodatkowania, pod uwagę należy wziąć jedynie  przychody podmiotu powiązanego z danej należności, a nie całokształt działalności lub dochodu podmiotu powiązanego.

5. Zmiany w podatku u źródła (WHT)

Projekt zakłada złagodzenie obowiązków płatników w przypadku wypłat odsetek i dyskonta od skarbowych papierów wartościowych poprzez objęcie zwolnieniem również emisji krajowej oraz wydłużenie możliwości stosowania oświadczenia płatnika pozwalającego na niestosowanie mechanizmu pay & refund z dwóch miesięcy do końca roku podatkowego płatnika, w którym złożono oświadczenie.

6. Uproszenie przepisów o uldze na złe długi

Ustawodawca proponuje zniesienie obowiązku wykazywania ulgi na złe długi w załączniku do zeznania CIT.

7. Uproszczenie regulacji dot. zwrotu tzw. podatku od budynków

Projekt ustawy zakłada, że organy podatkowe nie będą już miały obowiązku wydawania decyzji o zwrocie podatku w przypadku braku wątpliwości co do wartości zwrotu. Powinno to pozwolić na ograniczenie formalności związanej ze zwrotem podatku i przyśpieszenie tej procedury.

8. Zmiana przepisów dot. polskiej spółki holdingowej (PSH)

Projekt ustawy wprowadza całkowite zwolnienia z podatku dochodowego dywidend otrzymywanych przez PSH (obecnie zwolnienie to przysługuje do 95% ich wartości).

Zgodnie ze zmienioną definicją PSH, również podmioty korzystające ze zwolnień z WHT będą mogły uzyskać status PSH.

Ponadto, ustawodawca decyduje się na zniesienie niektórych warunków powodujących, że podatnik zostanie uznany za spółkę zależną, od której miałyby zostać realizowane wypłaty na rzecz spółki holdingowej w rozumieniu regulacji o PSH. Proponowane jest usunięcie następujących warunków:

1. posiadania więcej niż 5% udziałów lub akcji w innych spółkach,
2. posiadania ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz
3. korzystania z preferencji podatkowych w ramach specjalnej strefy ekonomicznej lub tzw. Polskiej Strefy Inwestycji.

9. Modyfikacje tzw. estońskiego CIT (ryczał od dochodów spółek)

Projekt wprowadza doprecyzowanie w zakresie wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika, w tym w szczególności wydatków i odpisów amortyzacyjnych dot. samochodów osobowych i innych środków transportu.

Ponadto zmianie ma ulec termin zawiadomienia o wyborze opodatkowania estońskim CIT – podatnicy będą mogli to zrobić również przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego.

Doprecyzowany został również termin płatności podatku od dochodu z przekształcenia, z proponowanej zmiany wynika, że podatnicy będą zobowiązani uiścić podatek do końca 3. miesiąca pierwszego roku, w którym zdecydują się na skorzystanie z tego reżimu opodatkowania.

Zmianie uległ także termin płatności ryczałtu, w przypadku dochodu z tytułu podzielonego zysku i dochodu z tytułu zysku na pokrycie strat, zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy oraz ryczałtu od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto.

10. Podatkowe Grupy Kapitałowe (PGK)

Nowe regulacje, które weszły w życie 1 stycznia 2022 r. ograniczały możliwość rozliczenia strat poniesionych przez spółki z PGK. Ustawodawca zaproponował, aby do strat powstałych przed 1 stycznia 2022 r. stosować obecnie obowiązujące przepisy.

11. Zmiany w zakresie cen transferowych („TP”)

Uproszczenia w adresowaniu obowiązków

Zgodnie z projektem, oświadczenie ma stać się wystarczającym narzędziem do weryfikacji obowiązku dokumentacyjnego (jeśli podmiot zobowiązany do analizy otrzyma oświadczenie wystawione przez podmiot otrzymujący należność z tytułu transakcji kontrolowanej lub transakcji innej niż transakcja kontrolowana, że podmiot ten jest rzeczywistym właścicielem należności, albo że rzeczywistym właścicielem należności nie jest podmiot rajowy).

Podniesienie progów dokumentacyjnych

W przypadku bezpośrednich transakcji rajowych zaproponowane zostało podniesienie progu do 200 000 zł.

Próg istotności dla pośrednich transakcji finansowych oraz towarowych ma zostać podniesiony do 2 500 000 zł, a dla pozostałych transakcji (m.in. usługowych) próg istotności pozostać ma na poziomie 500 000 zł.

Doprecyzowanie zakresu obowiązku dokumentacyjnego

Dla transakcji krajowych obowiązek dokumentacyjny dla rajowych transakcji pośrednich będzie ciążył wyłącznie na podmiocie otrzymującym należność.

Likwidacja domniemania rezydencji rzeczywistego właściciela w raju podatkowym

Zaproponowane zostało odejście od konstrukcji domniemania na rzecz wyłączenia stosowania obowiązku dokumentacyjnego w określonych przypadkach – jeśli podmiot otrzymujący należność wynikającą z transakcji kontrolowanej lub transakcji innej niż transakcja kontrolowana nie dokonuje w roku podatkowym związanych z otrzymaną należnością rozliczeń lub nie jest powiązany z podmiotem rajowym (np. w przypadku posiadania oświadczenia).

12. Zmiany w zakresie VAT

Dodatkowo informujemy, że 10 czerwca 2022 r. Prezydent podpisał ustawę z dnia 8 czerwca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu automatyzacji załatwiania niektórych spraw przez Krajową Administrację Skarbową (link), która wprowadza nowy termin wejścia w życie przepisów dot. grup VAT – będzie to 1 stycznia 2023 r.

Ponadto ustawa nakłada nowe obowiązki sprawozdawcze i ewidencyjne w odniesieniu do transakcji wewnątrzgrupowych, tj. obowiązek ujawnienia ich charakteru i ich wartości poprzez odpowiednią ewidencję lub złożenie informacji do organów podatkowych celem zachowania neutralności podatkowej takiej transakcji.