Polski Ład zwolni z PIT odsetki od ubezpieczycieli

Przepisy ustawy o PIT (art. 21 ust. 1 pkt 4) zwalniają z opodatkowania, z określonymi wyjątkami, m. in. kwoty wypłacane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych. Wypłacane przez ubezpieczyciela zadośćuczynienia, odszkodowania czy renty nie podlegają opodatkowaniu. Często zdarza się jednak, że zakład ubezpieczeń wypłaca należność po terminie wymagalności, np. w sytuacji, w której zasadność wypłaty była przedmiotem postępowania sądowego. Wiąże się to z koniecznością zapłaty na rzecz osoby uprawnionej odsetek.

Aktualny stan

Obecnie świadczenie główne korzysta ze zwolnienia z opodatkowania, zaś odsetki za opóźnienie są opodatkowane. Wynika to z faktu, że ustawa zwalania z opodatkowania wyłącznie kwoty wypłacane z umowy ubezpieczenia. Podstawą wypłaty odsetek za opóźnienie nie jest natomiast umowa ubezpieczenia, lecz przepisy kodeksu cywilnego, a roszczenie o ich wypłatę ma charakter odrębny od świadczenia głównego. Nie można więc w stosunku do odsetek zastosować zwolnienia z PIT przewidzianego dla odszkodowań, zadośćuczynień i innych należności wypłacanych przez ubezpieczyciela, również z uwagi na konieczność zawężającej wykładni przepisów wprowadzających zwolnienia. Takie podejście zostało również utrwalone w interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe oraz w orzecznictwie sądów administracyjnych.

Osoba, która otrzymała od ubezpieczyciela odsetki, musi je uwzględnić jako przychód z innych źródeł w rocznym rozliczeniu PIT oraz odprowadzić należny podatek. Zakład ubezpieczeń jest natomiast zobowiązany do wystawienia na rzecz uprawnionego informacji PIT-11, stanowiącej podstawę do rozliczenia podatku.

Wątpliwości

Zasadność opodatkowania odsetek od kwot wypłacanych przez ubezpieczycieli budzi wiele wątpliwości. Mamy bowiem do czynienia z sytuacją, w której osoba poszkodowana z opóźnieniem otrzymuje określoną sumę pieniędzy na pokrycie doznanej szkody lub krzywdy i samo zadośćuczynienie lub odszkodowanie jest zwolnione z PIT. Natomiast rekompensata za brak możliwości korzystania ze środków przez określony czas, jest opodatkowana. Osoby poszkodowane są więc obciążane negatywnymi konsekwencjami podatkowymi związanymi z opóźnieniem ubezpieczyciela w realizacji płatności.

Na konieczność wprowadzenia zwolnienia w odniesieniu do odsetek wypłacanych od kwot zwolnionych z PIT wskazywał wielokrotnie RPO. Ostatni taki apel Rzecznik wystosował do Ministerstwa Finansów w maju tego roku, powołując się na indywidualną sprawę chłopca, który musiał zapłacić odsetki od odszkodowania otrzymanego w związku ze śmiercią rodziców.

Na problem zwróciła również uwagę sejmowa Komisja do Spraw Petycji, która na skutek apeli składanych przez obywateli, na początku tego roku wniosła do Sejmu projekt ustawy przewidujący rozszerzenie poszczególnych zwolnień przewidzianych w art. 21 ust. 1 ustawy o PIT, na odsetki od nieterminowej zapłaty poszczególnych należności. Projekt przewiduje również zwolnienie w odniesieniu do należności wypłacanych przez ubezpieczycieli. Propozycja Komisji nie doczekała się jeszcze dalszego procedowania.

Pozytwy w Polskim Ładzie

Omawiane zagadnienie zostało również zaadresowane w projekcie zmian podatkowych, przedstawionym w ramach Polskiego Ładu. Ministerstwo poszło dalej niż Komisja ds. Petycji i zaproponowało wprowadzenie szerokiego zwolnienia odsetek od nieterminowej wypłaty należności niepodlegających opodatkowaniu PIT, wolnych od PIT lub od których zaniechano poboru podatku na podstawie Ordynacji podatkowej. Zwolnienie obejmie więc odsetki od wszystkich wypłat zwolnionych z PIT, w tym od należności wypłacanych przez ubezpieczycieli.

Kolejnym pozytywnym akcentem, który możemy znaleźć w projekcie ustawy, jest przepis przejściowy. Przewiduje on bowiem, że zwolnienie dotyczące odsetek będzie miało zastosowanie do dochodów i przychodów uzyskanych od 1 stycznia 2021 r. Oznacza to, że zakłady ubezpieczeń nie będą zobowiązane na początku przyszłego roku wystawiać informacji PIT-11 w odniesieniu do odsetek wypłaconych w całym 2021 r., a podatnicy nie będą obowiązani do opodatkowania tegorocznych odsetek.

Z uwagi na fakt, że przedstawiony projekt bez wątpienia będzie traktowany priorytetowo zarówno na etapie prac rządowych, jak i parlamentarnych, z dużą dozą prawdopodobieństwa możemy uznać, że proponowana zmiana wejdzie w życie.

Wyczekiwane rozwiązanie

Przewidziane w projekcie rozwiązanie, dotyczące zwolnienia z PIT odsetek od nieterminowych wypłat należności zwolnionych, jest rozwiązaniem wyczekiwanym zarówno przez ubezpieczycieli, jak i przez podatników. Ograniczy ono istotnie obowiązki administracyjne po stronie zakładów ubezpieczeń, jednocześnie osoby poszkodowane nie będą musiały odprowadzać podatku od otrzymanych kwot, co wydaje się w pełni uzasadnione. Zakończone zostaną również liczne spory pomiędzy podatnikami, organami i sądami administracyjnymi, dotyczące prawidłowości opodatkowania otrzymywanych odsetek. Posługując się językiem stosowanym w uzasadnieniu do projektu ustawy, jest to bez wątpienia „przyjazne” dla podatników rozwiązanie.

Źródło: https://dziennikubezpieczeniowy.pl/2021/09/02/Polski_Lad_zwolni_z_PIT_odsetki_od_ubezpieczycieli/artykul/128931?l_skad=0e926d9fefbaaae908f4b7b5921be338