Od 2019 r. przedsiębiorcy mogą skorzystać z nowej ulgi IP Box, polegającej na preferencyjnym opodatkowaniu dochodów z praw własności intelektualnej, pod warunkiem że samodzielnie utworzyli lub rozwinęli przedmiot ochrony w ramach prac badawczo-rozwojowych (B+R). Innowacyjne spółki, a także osoby prowadzące działalność gospodarczą, mogą skorzystać z 5-proc. stawki podatku dochodowego, która jest jedną z najniższych w Europie w porównaniu do podobnych reżimów wspierających komercjalizację prac B+R. Szczególnie duże zainteresowanie ulgą IP Box wykazują podatnicy uzyskujący dochody z praw autorskich do programu komputerowego. Ze względu na brak definicji tego pojęcia w przepisach prawnych, Ministerstwo Finansów wskazało w swoich objaśnieniach, że podatnik komercjalizujący program komputerowy, w celu skorzystania z IP Box powinien zwrócić się o interpretację indywidualną. Jak pokazuje obecna praktyka, rekomendacja ministerstwa była uzasadniona, gdyż w teoretycznie bardzo podobnych sytuacjach podatnicy uzyskują odmienne interpretacje. Jakie kwestie budzą największe wątpliwości?
– Czy programista ulepszający program komputerowy ma prawo do korzystania z IP Box?
Jak wskazują m.in. objaśnienia Ministerstwa Finansów w zakresie autorskiego prawa do programu komputerowego, częścią chronioną prawem jest w szczególności kombinacja komend adresowanych do komputera w formie kodu źródłowego i kodu wynikowego. W dużym uproszczeniu, ulepszanie programu niemal zawsze polega na opracowaniu kodu, a więc jego twórca tworzy wtedy odrębne dzieła, które są chronione autorskim prawem do programu komputerowego. Warunkiem przysługiwania programiście praw autorskich jest jednak to, by wykonywał on pracę twórczą.
Takie podejście potwierdza interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 grudnia 2019 r. (0112-KDIL3-3.4011.353.2019.2.AM). Sprawa dotyczy podatnika, który tworzy utwory stanowiące same w sobie całość programu komputerowego lub też tworzy kod źródłowy będący jedynie częścią programu, którego nie wytworzył od podstaw. Zarówno sam kod będący częścią całości, jak i utwór tworzony od podstaw są przy tym przedmiotem prawa autorskiego. Organ uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, że dochody ze sprzedaży autorskich praw do utworów w całości będą podlegały opodatkowaniu według preferencyjnej stawki wynoszącej 5 proc.
Odmienne stanowisko zostało zaprezentowane przez dyrektora KIS w interpretacji z 28 stycznia 2020 r. (0115-KDIT1.4011.2.2019.3.DW), dotyczącej podobnej sytuacji. Jak opisał wnioskodawca, części wytwarzane lub przetwarzane przez niego są wkomponowywane w istniejący program komputerowy, nie stanowią osobnej czy nawet samodzielnej aplikacji lub biblioteki (w rozumieniu programistycznym). Wnioskodawca wskazał również wprost, że w jego rozumieniu „przychód nie jest związany z tworzeniem utworu w postaci autorskiego prawa do programu komputerowego, a jedynie tworzeniem nowej części już istniejącego programu”. Wobec tego organ stwierdził, że wnioskodawca nie może skorzystać z preferencji IP Box.
Wątpliwości budzi jednak to, czy wnioskodawca prawidłowo opisał stan faktyczny i sformułował pytanie do organu. Jak sam wskazał, każde ulepszenie i rozwijanie wcześniej stworzonego programu stanowi nowe dzieło, a prace spełniają definicję prac rozwojowych, tym samym są pracami o charakterze twórczym. W świetle przepisów i przytaczanej wcześniej interpretacji wydaje się, że istnieją przesłanki, aby uznać, iż uzyskiwany przychód dotyczy tworzenia odrębnego utworu chronionego autorskim prawem komputerowym, wbrew temu co stwierdził sam wnioskodawca.
– Jak obliczyć dochód IP Box w przypadku współpracy z programistami w ramach umowy B2B?
W swoich objaśnieniach, w zakresie umów B2B, ministerstwo napisało, że „jeżeli w wyniku wykonania umowy dojdzie do przeniesienia prawa własności intelektualnej pomiędzy podmiotami, wówczas koszty należy ująć w literze d wzoru nexus” >patrz ramka. Zgodnie z wzorem nexus, lit. d oznacza „nabycie przez podatnika kwalifikowanego IP” i znajduje się w mianowniku ułamka, wobec czego uwzględnienie kosztów w taki sposób doprowadza do zmniejszenia wysokości dochodu kwalifikowanego w ramach IP Box. Zapisy w objaśnieniach nie odnoszą się jednak wprost do często spotykanego przypadku, w którym współpracownik dostarcza program, który później jest wykorzystywany przez spółkę jako część większego oprogramowania.
Cytowane objaśnienia mogą być mylące, czego potwierdzeniem może być wniosek o interpretację indywidualną wydaną przez dyrektora KIS 30 grudnia 2019 r. (0111-KDIB1-3.4010.582.2019.1.MBD). Wnioskodawca zlecał dużą część prac programistycznych w formie B2B, wobec czego nabywał od swoich podwykonawców prawa majątkowe do programu komputerowego, które dalej rozwijał lub integrował w ramach własnej działalności. We wniosku stwierdził, że koszty podwykonawców powinien uwzględnić w lit. d przy kalkulacji wskaźnika nexus, co wydaje się słuszne w świetle cytowanego wcześniej zapisu z objaśnień ministerstwa. Nie jest to jednak korzystny dla podatnika sposób kalkulacji wskaźnika nexus.
Tymczasem, organ odpowiedział negatywnie. Argumentował, że spółka implementuje i konfiguruje wszystkie rozwiązania programistyczne (w tym nabyte od podwykonawców) w taki sposób, że ostatecznie tworzą one nowe, innowacyjne programy komputerowe, a więc tym samym, nowe IP. Organ zasugerował jednocześnie, że koszty powinny zostać uwzględnione w lit. b, co wpływa dodatnio na wartość licznika we wzorze nexus. Taka sytuacja jest wręcz kuriozalna, ponieważ przyjęcie podejścia prezentowanego przez organ jest zdecydowanie bardziej korzystne dla wnioskodawcy, niż to, którego prawidłowość chciał sam potwierdzić.
Przy kalkulacji wskaźnika nexus należy więc zbadać, w jaki sposób nabywane w ramach umowy B2B prawa majątkowe wykorzystywane są w dalszej działalności spółki. Kluczowe jest, czy podejmowane prace spełniają definicję działalności B+R w świetle ustawy o CIT oraz czy prowadzą do powstania nowego prawa IP. Problematyczna sytuacja może również wystąpić w przypadku, gdy zarówno programista, jak i spółka nabywająca od niego prawa autorskie chcieliby skorzystać z preferencji IP Box. W takiej sytuacji warto, aby podatnicy wspólnie przeanalizowali charakter swojej współpracy w świetle przepisów o IP Box. W ten sposób mogą uniknąć ewentualnych sprzeczności przy uzasadnianiu sposobu kalkulacji dochodu.
– W jaki sposób obliczyć dochód IP Box dla usług świadczonych w związku z oferowanym oprogramowaniem?
Odnosząc się do rodzajów kwalifikowalnego dochodu, wskazanych w art. 24d ust. 7 ustawy o CIT, można zauważyć, że w przypadku usług należy kalkulować dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie tej usługi. Co istotne, ustawa narzuca stosowanie w tym przypadku przepisów o cenach transferowych, w efekcie czego tylko część z uzyskiwanych dochodów traktowana będzie preferencyjnie.
W pewnych przypadkach przedsiębiorcy mogą jednak skorzystać z dużo prostszego i bardziej atrakcyjnego rozwiązania. Przykładem może być spółka, której część dochodów dotyczy tzw. usług wsparcia świadczonych na podstawie umowy licencyjnej związanej z oprogramowaniem komputerowym. W interpretacji indywidualnej z 16 października 2019 r. (0113-KDIPT2-3.4011.442.2019.3.RR) dyrektor KIS stwierdził, że na potrzeby skorzystania z ulgi IP Box dochodem jest cała otrzymywana od licencjobiorcy kwota wynikająca z umowy licencyjnej, z uwzględnieniem usług wsparcia. Warunkiem jest, żeby były one związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem programu komputerowego. Możliwe są zatem różne scenariusze kalkulacji dochodu IP Box, a w celu wyboru optymalnego i prawidłowego rozwiązania należy indywidualnie przeanalizować charakter świadczonych usług i zapisy umów z kontrahentami.
* * *
Podsumowując, opisane przypadki pokazują, że nie ma jednoznacznych odpowiedzi na pytania pojawiające się w praktyce korzystania z IP Box. W każdej sytuacji należy indywidualnie zbadać sytuację i możliwości u danego przedsiębiorcy, a następnie zalecane byłoby odpowiednie sformułowanie wniosku o interpretację indywidualną, w celu potwierdzenia kluczowych kwestii warunkujących możliwość i zakres korzystania z tych preferencyjnych zasad opodatkowania.
podstawa prawna: art. 30ca ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.)
podstawa prawna: art. 24d ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn Dz.U. z 2019 r. poz. 865 ze zm.)
CO TO JEST WSKAŹNIK NEXUS
Wskaźnik nexus stosuje się do obliczenia finalnej podstawy opodatkowania preferencyjną stawką PIT w wysokości 5 proc.
Zgodnie z art. 30ca ust. 4 ustawy o PIT i art. 24d ust. 4 ustawy o CIT wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:
(a + b) x 1,3
a + b + c + d
gdzie poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a) prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo- -rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,
b) nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 3,
c) nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4,
d) nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ?
Sprawdź, jak możemy pomóc Twojej firmie!
Skontaktuj sięMogą Cię zainteresować:
Podatki
[ALERT ALTO]: EUDR przesunięte o rok! Parlament Europejski zdecydował.
Rozporządzenie o produktach wolnych od wylesiania (EUDR) to kluczowy dokument mający na celu ograniczenie wylesiania i degradacji ...
Czytaj dalej
Podatki
[WEBINAR ALTO]: Podatek od Świąt - upominki i imprezy bez fiskalnych niespodzianek
Zbliżający się okres Świąt to wyjątkowa okazja, by docenić pracowników, członków ich rodzin, partnerów biznesowych i klientów – pr...
Czytaj dalej