Zespół do zadań specjalnych: ALTO Litigation Team

Zespół do zadań specjalnych, czy właściwie, zgodnie z oficjalnym nazewnictwem, Zespół Postępowań Podatkowych w ALTO, to szóstka specjalistów, którym niestraszne są żadne batalie. W sporach z organami oraz podczas kontroli z determinacją i mocą autorskich pomysłów reprezentują podatników potrzebujących zwalczyć niekorzystne dla nich decyzje czy interpretacje! Jak się okazuje, organy podatkowe nie zawsze mają rację, a z ich decyzjami da się walczyć skutecznie. Wymaga to jedynie odpowiednich narzędzi i podejścia.

Brzmi jak mission impossible? Czasem tak bywa, ale nasz zespół Tax Litigation na co dzień udowadnia, że nie ma dla nich rzeczy niemożliwych, a na jego czele stoją dwaj doświadczeni managerowie: Łukasz Kalisz (adwokat, doradca podatkowy) i Dominik Niewadzi (doradca podatkowy) wspierani przez czterech konsultantów: Macieja Matłoka, Marka Kortałę, Marcina Gliszczyńskiego i Maksymiliana Skurzaka.

Tax Litigation – co to właściwie znaczy?

Szeroko pojęte kontrole i spory podatkowe, którymi zajmuje się nasz Zespół, to nie tylko imponujące procesy, ale również bardziej przyziemne kontrole podatkowe czy te dotyczące składek ZUS, postępowania egzekucyjne i zabezpieczające, oraz te niezbyt przyjemne, dotyczące odpowiedzialności karnej skarbowej. To też odzyskiwanie nierzadko spektakularnych, wielomilionowych (!) kwot podatku, który z różnych względów został nadpłacony. Bywa, że wiąże się to również z walką w temacie niepoprawnie nałożonych, wielomilionowych kar. A ponieważ praktyka organów bywa różna i nie zawsze jednolita, w razie wątpliwości co do prawidłowego modelu postępowania zespół niejednokrotnie wspiera też klientów ALTO w uzyskaniu interpretacji indywidualnych czy opinii zabezpieczających, które mają niebagatelne znaczenie w razie późniejszych komplikacji.

Nie mniej istotne jest również zapobieganie sporom – nierzadko klient poszukuje wsparcia jeszcze na etapie, kiedy potrzebuje zabezpieczyć swoją pozycję podatkową na przyszłość. Odpowiednie rozpoznanie ryzyk podatkowych, które mogą wystąpić w działalności klienta, pozwala wtedy na dopasowane opracowanie procedur i ułożenie szeroko pojętej funkcji podatkowej. To działanie natomiast znacząco zwiększa bezpieczeństwo przy zarządzaniu tym obszarem, a nawet umożliwia skorzystanie z instrumentów związanych ze współpracą z organami.

Nieszablonowe myślenie w praktyce

Jeśli jednak już do sporu z organem dojdzie, zespół Tax Litigation w ALTO reprezentuje klientów w toku kontroli, w postępowaniach sądowych i administracyjnych, niejednokrotnie przełamując – wydawałoby się, że utrwaloną już – niekorzystną dla podatników – linię orzeczniczą czy interpretacyjną. Często przyczynia się do jej powstania w precedensowych sprawach, gdy przepisy są nowe, a praktyka orzecznicza nie została w ogóle wcześniej wypracowana. W takich sytuacjach lata procesowego doświadczenia i umiejętność myślenia wbrew utartym schematom, „out-of-the-box”, procentują szczególnie wyraźnie. Tym bardziej, że wpływają tym samym niejednokrotnie na sytuację licznych i znaczących grup podatników – od osób fizycznych po międzynarodowe korporacje.

Ich przykładów nie brakuje, a poniżej prezentujemy kilka z tych najciekawszych.

• Pierwszym case study może być reprezentacja klienta w arcyciekawym postępowaniu związanym z limitowaniem kosztów usług niematerialnych na podstawie art. 15eustawy o CIT. Niezbyt korzystna interpretacja podatkowa sprawiła, że klient był zobowiązany do rozpoznania na poziomie „centrali” przychodów powiązanej spółki, jednocześnie nie mając prawa do zaliczenia w wyniku podatkowym wszystkich kosztów. Efektywnie ponosił więc ciężar ekonomiczny na biznesowej obecności w Polsce. Nieszablonowe podejście do tematu szybko jednak zaprocentowało. Nie kwestionując podejścia w zakresie kwalifikacji odrębnej spółki jako zakładu, nasz zespół wykazał, że limitowanie nabywanych od niej usług jest całkowicie nie na miejscu. Argumenty, poparte mocnymi dowodami, były na tyle przekonujące, że nadpłatę organ zwrócił nawet bez konieczności wdawania się w spór. Autorska koncepcja i działania zespołu sprawiły, że ostatecznie model działalności klienta w Polsce okazał się ekonomicznie uzasadniony.

• Choć interpretacje indywidualne z założenia mają zapewniać podatnikom pewność, że ich działania nie zostaną zakwestionowane, zdarzają się sytuacje, kiedy organy odmawiają im mocy ochronnej. Niekiedy skutkuje to nie tylko np. odmową zwrotu dziesiątek milionów nadwyżki VAT, ale nawet nałożeniem kilkumilionowych sankcji – w tak kuriozalnej, a zarazem trudnej sytuacji, konieczne jest wsparcie eksperta. W prowadzonej przez nasz zespół sprawie działania organu podważone zostały już na poziomie WSA, a następnie potwierdzone na etapie NSA, który oddalił skargę kasacyjną Dyrektora IAS. Główną konkluzją jest to, że wbrew praktyce niektórych organów istnieje jednak pewna granica wymogów co do opisu stanu faktycznego w składanym przez podatnika wniosku o interpretację. Mianowicie musi być w nim wskazane tylko to, co jest istotne z perspektywy dokonania wykładni przepisów, zaś aby podważyć moc ochronną interpretacji organ powinien wskazać konkretnie, że inny opis faktycznie przyczyniłby się do innej oceny prawnej. W tym przypadku nasi eksperci udowodnili, że nie miało to miejsca: a więc organy nie miały jakichkolwiek podstaw, aby podważyć moc ochronną interpretacji.

• Postępowania karne skarbowe lubią tylko organy skarbowe i niektórzy doradcy – z perspektywy podatnika nie ma w nich nic przyjemnego. Jedna ze spraw wygranych przez naszych ekspertów dowiodła, że możliwe jest przeciwdziałanie nagminnemu nadużywaniu prawa karnego w sprawach podatkowych, co jest niebywałym problemem tworzonym przez polskie organy podatkowe. Te bardzo często wszczynały bowiem postępowania karne w celu zawieszenia biegu terminu przedawnienia podatkowego bez żadnego konkretnego powodu. Zaś uzyskanie przez zespół ALTO w prowadzonej dla klienta sprawie korzystnego wyroku i zmuszenie organu podatkowego do przyznania się do popełnienia nadużyć pokazuje, że tego typu negatywne zjawisko może i powinno być kwestionowane.

• Czy podatnik jest uprawniony do skorygowania stawki podatku od towarów i usług od sprzedaży konsumenckiej udokumentowanej paragonami? Zdaniem organów – nie. Zdaniem zespołu Tax Litigation – owszem. Optymistyczne podejście do sprawy zaowocowało tym, że na poziomie postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym (NSA) argumentacja organów całkowicie upadła, a Sąd zgodził się z nami, że nie ma przeszkód, aby podatnicy korygowali ewidencję sprzedaży paragonowej. Wywalczone przez nasz zespół rozstrzygnięcie jest istotne tak naprawdę nie tylko dla klienta, ale dla wszystkich podmiotów prowadzących sprzedaż detaliczną. W sytuacji bowiem, gdy np. zastosowano zbyt wysoką stawkę VAT, organy nie powinny uniemożliwiać im skorzystania z prawa do korekty podatku.

• Kolejną z przełomowych spraw ostatnich lat, w których Tax Litigation team miał okazję wykazać się nieszablonowym podejściem, było wsparcie na etapie sporu przed organami podatkowymi, a także przed sądem, spółek, które postanowiły wspólnie deklarować podatek i koncentrować się w ramach podatkowej grupy kapitałowej (PGK). Problem pojawił się jednak w zakresie rozliczania strat podatkowych – co do zasady, można rozliczyć ją w ciągu 5 kolejnych lat. Prawo to zostało jednak zakwestionowane przez polskie organy podatkowe. Na szczęście dla klienta i dzięki pionierskiej argumentacji opartej na całym szeregu ściśle powiązanych ze sobą czynności – tj. wykładni przepisów ustawy o CIT, wykładni językowej, analizie systemowej oraz analizy historycznej przepisów, w połączeniu z argumentacją dotyczącą zakazu dyskryminacji podatników – roszczenia klienta zostały w pełni uznane przez sąd, a spółka odzyskała nadpłatę. Wyrok ten jednoznacznie potwierdził uprawnienie, z którego grupy kapitałowe nigdy wcześniej nie mogły skorzystać. A rozliczenie strat z lat ubiegłych może przynieść znaczące oszczędności!

Takie przykłady oczywiście można mnożyć. Jednak z uwagi na często niejawny i poufny charakter prowadzonych przez naszych ekspertów spraw, trudno jest chwalić się nimi na co dzień. Nie zmienia to jednak faktu, że w batalii z organami podatnik nie zawsze stoi na straconej pozycji. Mając u boku wsparcie nie tylko wykwalifikowanych, ale i potrafiących myśleć nieszablonowo specjalistów, nawet sprawy, które wydają się być z góry przegrane, mogą obrócić się na korzyść dla podatnika.

W ALTO na co dzień wspieramy w tym zakresie zarówno przedsiębiorstwa rodzinne, średniej wielkości firmy, jak i międzynarodowe koncerny i wielkie grupy kapitałowe. Zdajemy sobie jednocześnie sprawę z tego, że uzyskane rozstrzygnięcia mają bezpośredni wpływ nie tylko na sytuację naszych klientów, ale nierzadko na cały rynek i pozycję tysięcy, jeśli nie milionów podatników. I choć postępowania podatkowe czy spory sądowe ciągną się nierzadko latami, ich zakończenie często przynosi wiele satysfakcji. Aby tak było, w każdym przypadku stawiamy na w pełni zindywidualizowane podejście do sprawy i jak najefektywniejsze wsparcie od jak najwcześniejszych etapów wsparcia.