Polski Ład na przełomie roku – wyzwanie dla pracodawców

Polski Ład zmienia zasady opodatkowania dochodów z pracy, w ten sposób, że osoby zarabiające mniej mogą na zmianach zyskać, a traci praktycznie każdy, kto zarabia powyżej 13 tys. zł brutto miesięcznie.

Najważniejsze zmiany w ustawie o PIT przewidują, że:

– podwyższona zostanie kwota wolna od podatku – do 30 tys. zł rocznie;

– próg podatkowy wzrośnie do 120 tys. zł rocznie.

Ponadto, pracownikom zostanie odebrana możliwość odliczania składki zdrowotnej od podatku. Obecnie, pracownik opłacający składkę zdrowotną (9 proc. podstawy wymiaru), ma prawo pomniejszyć PIT o 7,75 proc. podstawy wymiaru. Efektywna składka zdrowotna wynosi więc 1,25 proc. Po wejściu w życie Polskiego Ładu efektywna składka zdrowotna będzie wynosić 9 proc. podstawy wymiaru.

Wśród innych mających szczególne znaczenie zmian jest m.in. zwolnienie z PIT przychodów do 85 528 zł rocznie uzyskiwanych przez rodziców, którzy wychowują co najmniej czworo dzieci.

Zmiany te dotyczą m.in. pracowników i zleceniobiorców.

Jednocześnie, wprowadzona została skomplikowana matematycznie tzw. ulga dla klasy średniej, która sprawia, że pracownicy uzyskujący przychody do 133 692 zł rocznie nie tracą na Polskim Ładzie. Co istotne, ulga dla klasy średniej nie ma zastosowania do osób uzyskujących przychody na podstawie umów cywilnoprawnych.

Niestety, mimo senackich propozycji odroczenia Polskiego Ładu do 2023 r., ostatecznie nowe przepisy wejdą w życie już 1 stycznia 2022 r. Przepisy przejściowe są bardzo oszczędne i nie przewidują wielu przypadków, które mogą wystąpić na przełomie roku.

Zgodnie z ustawą, nowe zasady stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. Powstaje pytanie, jakie zasady należy stosować przy rozliczeniu listy płac za grudzień 2021 r. oraz w stosunku do np. premii związanych z wynikami finansowymi osiągniętymi w 2021 r.

Liczy się data otrzymania pensji

Zgodnie z podstawową zasadą wyrażoną w art. 11 ustawy o PIT, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Zasadę tę stosuje się do rozpoznawania przychodów uzyskiwanych z umów o pracę i umów cywilnoprawnych. Innymi słowy, dla momentu powstania przychodu z umowy o pracę, zlecenia lub o dzieło, kluczowa jest data otrzymania wynagrodzenia przez pracownika lub zleceniobiorcę.

Przykład

W zakładzie pracy wynagrodzenia są wypłacane z dołu, w ostatnim dniu miesiąca. Jeżeli wynagrodzenie za grudzień 2021 r. zostanie wypłacone pracownikom do 31 grudnia, to zastosowanie znajdą „stare” zasady opodatkowania i oskładkowania.

Przykład

W zakładzie pracy wynagrodzenia są wypłacane po zakończeniu miesiąca, nie później niż do 5. dnia następnego miesiąca. Jeżeli wynagrodzenie za grudzień 2021 r. zostanie wypłacone pracownikom w styczniu 2022 r., to zastosowanie znajdą „nowe” zasady opodatkowania i oskładkowania.

Przykład

Pracownikowi przysługuje premia związana z osiągnieciem wyniku finansowego

w 2021 r. Wypłata premii następuje po sporządzeniu sprawozdania finansowego za 2021 r., czyli w 2022 r. Do premii znajdą zastosowanie „nowe” zasady opodatkowania i oskładkowania, mimo że jest ona związana z wynikami 2021 r.

Przyspieszenie wypłaty wynagrodzeń

Wielu pracodawców, którzy wypłacają wynagrodzenia po zakończeniu miesiąca i premie po zakończeniu roku, zastanawia się obecnie nad przyspieszeniem tych wypłat. Taki zabieg umożliwiłby skorzystanie ze „starych” zasad opodatkowania i oskładkowania, co mogłoby być bardziej korzystne szczególnie dla lepiej zarabiających pracowników.

Warto wskazać, że o terminie wypłaty świadczeń decydują postanowienia umów o pracę i regulaminów pracy. Jeżeli przewidują one jedynie maksymalny termin wypłaty wynagrodzenia lub premii („wynagrodzenie wypłacane do dnia …”), to wcześniejsza wypłata jest możliwa bez konieczności zmiany umowy o pracę lub regulaminu. W takich przypadkach pracodawca może przyspieszyć wypłaty wynagrodzeń za grudzień 2021 r. Teoretycznie, może również przyspieszyć wypłatę premii za 2021 r., przy czym tutaj problemem może się okazać brak dostępnych danych finansowych, które pozwalają obliczyć parametry takiej premii.

W praktyce jednak, problemem nie do pokonania dla wielu przedsiębiorców będzie skonfigurowanie systemu kadrowo-płacowego tak, aby umożliwił wcześniejsze obliczenie i wypłatę wynagrodzeń. Dodatkowo, pracodawca, który zdecyduje się na jednorazowe przyspieszenie wypłaty wynagrodzeń, musi być przygotowany na przedstawienie uzasadnienia ekonomicznego takiej operacji.

Podstawa prawna:

– art. 70 pkt 1 ustawy z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r., poz. 2105)

– art. 11 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1128 ze zm.)

Źródło: https://www.rp.pl/podatki/art19139411-polski-lad-na-przelomie-roku-wyzwanie-dla-pracodawcow