Polski Ład wyznaczył nowy próg bogactwa

Projekty ustaw Polskiego Ładu błyskawicznie przeszły ścieżkę legislacyjną i trafiły do Senatu. Poprawki wprowadzano do samego końca, zarówno po szybkim zakończeniu konsultacji społecznych, jak i na etapie prac sejmowych. W efekcie wszystkich prac powstało 600 stron projektu ustawy z uzasadnieniem. Wśród wielu zmian są te najbardziej głośne – zmiany w opodatkowaniu dochodów osób fizycznych.

Zgodnie z oficjalną narracją Polskiego Ładu dzięki tym zmianom system podatkowy w Polsce stanie się bardziej sprawiedliwy, a najmniej zarabiającym będzie żyło się lepiej. Osoby dobrze zarabiające zostaną obciążone wyższymi podatkami i składkami.

Zmiany, które czekają pracowników

Dla pracowników przewidziano kilka korzystnych zmian, w szczególności:

• podwyższona zostanie kwota wolna od podatku – do 30 tys. zł rocznie;
• próg podatkowy wzrośnie do 120 tys. zł rocznie.

Z drugiej strony jednak pracownikom odebrano możliwość odliczania składki zdrowotnej od podatku. Obecnie pracownik opłacający składkę zdrowotną (9 proc. podstawy wymiaru) ma prawo pomniejszyć podatek PIT o 7,75 proc. podstawy wymiaru. Efektywna składka zdrowotna wynosi więc 1,25 proc. podstawy wymiaru. Po wprowadzeniu Polskiego Ładu efektywna składka zdrowotna będzie wynosić 9 proc. podstawy wymiaru.

Jednocześnie wprowadzono skomplikowaną matematycznie tzw. ulgę dla klasy średniej, która zapewnia, że pracownicy zarabiający do ok. 13 tys. zł brutto miesięcznie nie tracą na Polskim Ładzie.

Tym samym próg „bogactwa” w Polsce ustalono na poziomie 13 tys. zł brutto miesięcznie. Powyżej tego progu pracownicy na Polskim Ładzie już tylko tracą.

Polski Ład i B2B

Ustawodawca nie „zapomniał” również o samozatrudnionych (B2B). Tutaj historia propozycji zmian jest dużo bardziej skomplikowana:

• utrzymano zakaz odliczania od podatku składki zdrowotnej (podobnie jak w przypadku pracowników);
• ostatecznie potwierdzono, że nowa kwota wolna od podatku (30 tys. zł) nie będzie dotyczyć B2B opodatkowanego liniowo lub ryczałtowo. Znajdzie jednak ona zastosowanie dla B2B opodatkowanego według skali podatkowej;
• wprowadzono obniżoną 12-proc. stawkę ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych dla informatyków.

Według ostatniej wersji projektu ustawy składka zdrowotna dla B2B opodatkowanego liniowo ma wynosić 4,9 proc. dochodu, a dla B2B opodatkowanego według skali podatkowej – 9 proc. Z kolei dla B2B opodatkowanego ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych zaproponowano ryczałtową składkę zdrowotną – od ok. 400 zł do ok. 900 zł miesięcznie, w zależności od progu przychodowego.

Na ostatniej prostej (tj. przed skierowaniem ustawy do Senatu) rozszerzono stosowanie tzw. ulgi dla klasy średniej na B2B opodatkowane według skali podatkowej. Utrzymano jednak wyłączenie stosowania tej ulgi dla B2B opodatkowanego liniowo oraz tzw. ryczałtowców.

Podsumowując powyższe, samozatrudnieni opodatkowani liniowo w każdym przypadku stracą na Polskim Ładzie. W niektórych sytuacjach korzystna może okazać się zmiana formy opodatkowania na skalę podatkową lub ryczałt.

Polski Ład. Ile straci pracownik i samozatrudniony?

Pracownik zarabiający 15 tys. zł brutto miesięcznie otrzymuje obecnie roczny dochód netto na poziomie 119 tys. zł. Po Polskim Ładzie dochód netto wyniesie ok. 117 tys. zł, czyli pracownik straci ok. 2 tys. zł rocznie. Dla osoby zarabiającej 18 tys. zł brutto miesięcznie roczna strata to ok. 4,5 tys. zł.

Samozatrudniony opodatkowany liniowo straci odpowiednio 7,5 tys. zł rocznie (przy przychodach 15 tys. zł + VAT miesięcznie) oraz 9,3 tys. zł rocznie (przy przychodach 18 tys. zł + VAT miesięcznie). Nie pomoże mu przejście na opodatkowanie według skali podatkowej (strata będzie jeszcze większa). Jeżeli jednak samozatrudniony będzie uprawniony do skorzystania z opodatkowania według ryczałtu 15 proc., wówczas Polski Ład może okazać się dla niego zasadniczo neutralny.

Czy pracodawcy zrekompensują te straty?

Przykładowo, aby zapewnić pracownikowi zarabiającemu 18 tys. zł brutto na umowie o pracę ten sam poziom dochodów, co przed Polskim Ładem, pracodawca musiałby ponieść dodatkowy koszt ok. 10 tys. zł rocznie (na sfinansowanie podwyżki i kosztów dodatkowych składek). W przypadku współpracy z samozatrudnionym opodatkowanym liniowo zleceniodawca musiałby zapłacić mu dodatkowe ok. 12 tys. zł rocznie.

Czy pracodawcy wezmą na siebie część kosztów Polskiego Ładu? Na pewno dla większości firm, które próbują się odnaleźć w postpandemicznej rzeczywistości, taki ruch będzie teraz niemożliwy. W dłuższej perspektywie – zobaczymy.

Autorką komentarza jest Sylwia Kulczycka, ACCA, doradca podatkowy, partner w ALTO.

Źródło: https://www.forbes.pl/opinie/polski-lad-zmiany-pit-i-nfz-a-presja-na-wzrost-wynagrodzen/65q8tbe